دعای شب های دهۀ آخر ماه مبارک رمضان؛ دعاهای مشترک شب های آخر ماه رمضان
دعای شب های دهۀ آخر ماه مبارک رمضان: دعاهاى این شب ها بر دو قسم است؛ نخست دعاهایى که مشترک میان همه شب هاى این دهه است که در هر شب از دهه آخر ماه رمضان خوانده مى شود و دیگر، دعاهایى که مخصوص هر شب از دهه آخر است. دعاهای مشترک شب های آخر ماه رمضان: ١ـ مرحوم «شیخ کلینى» در کتاب شریف «کافى» از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده است که فرمود: در دهه آخر ماه رمضان، هر شب این دعا را مى خوانى:
اَعُوذُ بِجَلاٰلِ وَجْهِکَ الْکَریمِ، أنْ یَنْقَضِىَ عَنّى شَهْرُ رَمَضٰانَ،
به بزرگى جمال کریمانه ات پناه مى برم که (مبادا) ماه رمضان سپرى شود
اَوْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتى هـٰذِهِ، وَلَـکَ قِبَلى ذَنْـبٌ اَوْ تَبِعَـةٌ تُعَـذِّبُـنى عَلَیْـهِ.
یا امشبم صبح گردد در حالى که از ناحیه گناه یا عمل مستوجب بازخواستى باشد که مرا به آن عذاب کنى.
۲ـ از مرحوم «کفعمى» در حاشیه «بلدالامین» از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که آن حضرت در هر شب از دهه آخر ماه رمضان، بعد از نمازهاى فریضه و نافله، این دعا را مى خواند:
اَللّـٰهُمَّ اَدِّ عَنّٰا حَقَّ مٰا مَضىٰ مِنْ شَهْرِ رَمَضٰانَ، وَاغْفِرْلَنٰا تَقْصیرَنٰا فیهِ، وَتَسَلَّمْهُ مِنّٰا مَقْبُولاً،
خداى حقّ ایام گذشته از ماه رمضان را از جانب ما ادا کن، و کوتاهى ما را در آن ببخش و آن را از ما قبول فرما،
وَلاٰ تُؤٰاخِذْنٰا بِاِسْرٰافِنٰا عَلىٰ اَنْفُسِنٰا، وَاجْعَلْنٰا مِنَ الْمَرْحُومینَ، وَلاٰ تَجْعَلْنٰا مِنَ الْمَحْرُومینَ.
و به خاطر زیاده روى بر نفسمان ما را مؤاخذه مکن، و ما را مورد رحمتت قرار ده و از محرومان قرار مده.
۳ـ «سیّد بن طاووس» در «اقبال»، از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است که آن حضرت در هر شب از دهه آخر ماه رمضان این دعا را مى خواند:
اَللّـٰهُمَّ اِنَّکَ قُلْتَ فى کِتٰابِکَ الْمُنْزَلِ، شَهْرُ رَمَضٰانَ الَّذى اُنْزِلَ فیهِ الْقُرْاٰنُ، هُدىً لِلنّٰاسِ وَبَیِّنٰاتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقٰانِ،
خدایا تو در قرآنى که نازل شده فرمودى: ماه رمضان است ماهى که قرآن براى راهنمایى مردم و نشانه هاى هدایت و فرق میان حق و باطل در آن نازل شده است،
فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضٰانَ بِمٰا اَنْزَلْتَ فیهِ مِنَ الْقُرْاٰنِ،
پس حرمت ماه رمضان را به واسطه قرآنى که در آن فرو فرستادى گرامى داشتى،
وَخَصَصْتَهُ بِلَیْلَةِ الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَهٰا خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ،
و آن ماه را با شب قدر ویژگى دادى، و آن را بهتر از هزار ماه قرار دادى،
اَللّـٰهُمَّ وَهٰذِهِ اَیّٰامُ شَهْرِ رَمَضٰانَ قَدِ انْقَضَتْ، وَلَیٰالیهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ،
خدایا این روزهاى ماه رمضان بود که سپرى شد و شبهاى آن نیز گذشت،
وَقَدْ صِرْتُ یٰا اِلٰهى مِنْهُ اِلىٰ مٰا اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّى، وَاَحْصىٰ لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ اَجْمَعینَ،
و اى معبود من در این ماه به مرحله اى رسیده ام که تو خود بهتر مى دانى، و بهتر از تمامى مخلوقاتت عدد آن را احصا کنى،
فَاَسْئَلُکَ بِمٰا سَئَلَکَ بِهِ مَلاٰئِکَتُکَ الْمُقَرَّبُونَ، وَاَنْبِیٰآؤُکَ الْمُرْسَلُونَ، وَعِبٰادُکَ الصّٰالِحُونَ،
پس از تو مى خواهم آنچه را که فرشتگان مقرّب و پیامبران فرستاده شده و بندگان صالحت از تو خواسته اند،
اَنْ تُصَلِّىَ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَاَنْ تَفُکَّ رَقَبَتى مِنَ النّٰارِ، وَتُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ،
که بر محمّد و خاندان پاکش درود فرستى و مرا از آتش دوزخ برهانى و به رحمت خویش در بهشت داخل کنى،
وَاَنْ تَتَفَضَّلَ عَلىَّ بِعَفْوِکَ وَکَرَمِکَ، وَتَتَقَبَّلَ تَقَرُّبى، وَتَسْتَجیبَ دُعٰآئى،
و به واسطه گذشت و بخششت بر من لطف کنى، و نزدیک شدنم را به خویش پذیرا شوى و دعایم را اجابت کنى
وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِالْأَمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ اَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیٰامَةِ،
و در روز وحشت (قیامت) با امنیت از هر هراسى که براى آن روز مهیا کرده اى بر من منّت گذارى،
اِلٰهى وَاَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَریمِ، وَبِجَلاٰلِکَ الْعَظیمِ، اَنْ یَنْقَضِىَ اَیّٰامُ شَهْرِ رَمَضٰانَ وَلَیٰالیهِ،
اى معبود من به ذات کریمانه و شکوه با عظمتت پناهنده ام، که مبادا روزها و شب هاى ماه رمضان بگذرد
وَلَکَ قِبَلى تَبِعَةٌ اَوْ ذَنْبٌ تُؤٰاخِذُنى بِهِ، اَوْ خَطیئَةٌ تُریدُ اَنْ تَقْتَصَّهٰا مِنّى، لَمْ تَغْفِرْهٰا لى،
در حالى که نزد تو از جانب من مسئولیت یا خطایى باشد که مرا به آن مؤاخذه کنى، یا اشتباهى که مرا به آن کیفر دهى که هنوز آن را نیامرزیده اى،
سَیِّدى سَیِّدى سَیِّدى، اَسْئَلُکَ یٰا لاٰ اِلـٰهَ اِلّٰا اَنْتَ، اِذْ لاٰ اِلـٰهَ اِلّٰا اَنْتَ،
اى آقاى من، آقاى من، آقاى من، از تو مى خواهم اى که معبودى جز تو نیست، زیرا که معبودى جز تو نیست،
اِنْ کُنْتَ رَضیتَ عَنّى فى هٰذَا الشَّهْرِ، فَازْدَدْ عَنّى رِضاً،
اگر در این ماه از من خوشنود گشته اى، پس بر خوشنودیت از من بیافزا،
وَاِنْ لَمْ تَکُنْ رَضیتَ عَنّى، فَمِنَ الْأٰنَ فَارْضَ عَنّى یٰا اَرْحَمَ الرّٰاحِمینَ،
و اگر از من خوشنود نگشته اى، پس از هم اکنون از من خوشنود باش، اى مهربان ترین مهربانان،
یٰا اَللهُ یٰا اَحَدُ یٰا صَمَدُ، یٰا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَدٌ.
اى خدا اى یگانه، اى توانا، اى که نزاده و زاده نشده، و براى او هیچ شبیه و مانندى نبوده است
و بسیار بگو: یٰا مُلَیِّنَ الْحَدیدِ لِدٰاوُدَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ، یٰا کٰاشِفَ الضُّرِّ وَالْکُرَبِ الْعِظٰامِ عَنْ اَیُّوبَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ،
اى نرم کننده آهن براى داود ـ که بر او درود باد ـ اى برطرف کننده رنج و گرفتارى بزرگ از ایّوب ـ که بر او درود باد ـ
اَىْ مُفَرِّجَ هَمِّ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ، اَىْ مُنَفِّسَ غَمِّ یُوسُفَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ،
اى گشاینده غم یعقوب ـ که بر او درود باد ـ اى برطرف کننده غم یوسف ـ که بر او درود باد ـ
صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، کَمٰا اَنْتَ اَهْلُهُ اَنْ تُصَلِّىَ عَلَیْهِمْ اَجْمَعینَ،
بر محمّد و خاندان پاکش درود فرست، آن گونه که تو شایسته آنى که بر تمامى آنان درود فرستى،
وَافْعَلْ بى مٰا اَنْتَ اَهْلُهُ، وَلاٰ تَفْعَلْ بى مٰا اَنـَا اَهْلُهُ.
و آنچه تو شایسته آنى در مورد من انجام ده نه آنچه که من سزاوار آنم.
