زیارات مخصوصه: زیارت روز عید غدیر
زیارات مخصوصه علاوه بر زیاراتی که گذشت و مخصوص زمان معینی نبود، چند زیارت مخصوصه نیز برای آن حضرت نقل شده است: ١- زیارت روز عید غدیر «سیّد بن طاووس» در «اقبال» از بزنطى، از امام رضا (علیه السلام) روایت کرده که فرمود: «هر جا باشى (اگر بتوانى) در روز غدیر نزد قبر امیرمؤمنان (علیه السلام) حاضر شو، چرا که خداوند تبارک و تعالى در این روز گناهان بسیارى از مرد و زن مؤمن را مى آمرزد... به خدا قسم اگر مردم فضیلت این روز را حقیقتاً مى شناختند در هر روز، فرشتگان، ده مرتبه با آنان مصافحه مى کردند». به هر حال، براى این روز چند زیارت نقل شده است: زیارت اوّل: زیارت «امین الله» که بعضى از بزرگان آن را به عنوان زیارت مخصوص به این روز نقل کرده اند و در بحث زیارات مطلقه گذشت .
زیارت دوم: زیارت بسیار جالب و جامعى که امام حسن عسکرى (علیه السلام) آن را از پدرش بزرگوارش نقل مى کند و کیفیّت آن چنین است: وقتى اراده زیارت حضرتش را کردى نخست بر در آن قبّه شریفه بایست و اذن دخول بخواه (خوب است اذن دخولى را که ما در ابتداى بخش زیارات ، ذکر
کردیم: «اَللّـٰهُمَّ إِنِّی وَقَفْتُ عَلىٰ بٰابٍ مِنْ...» خوانده شود) سپس پاى راست را مقدّم بدار و داخل شو و به نزدیک ضریح مقدّس برو و پشت به قبله و رو به ضریح بایست و بگو:
اَلسَّلاٰمُ عَلىٰ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللهِ خٰاتَمِ النَّبِیّینَ، وَسَیِّدِ الْمُرْسَلینَ، وَصَفْوَةِ رَبِّ الْعٰالَمینَ،
سلام بر محمّد رسول خدا و خاتم پیامبران، و آقا و سیّد فرستادگان و برگزیده پروردگار جهانیان،
اَمینِ اللهِ عَلىٰ وَحْیِهِ، وَعَزٰآئِمِ اَمْرِهِ، وَالْخٰاتِمِ لِمٰا سَبَقَ، وَالْفٰاتِحِ لِمَا اسْتُقْبِلَ،
امین خدا بر وحى و فرمان حتمیش و ختم کننده آنچه گذشت و گشاینده آنچه خواهد آمد،
وَالْمُهَیْمِنِ عَلىٰ ذٰلِکَ کُلِّهِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکٰاتُهُ وَصَلَوٰاتُهُ وَتَحِیّٰاتُهُ،
و ناظر بر تمام این امور، و رحمت و برکات خدا و درود و تحیاتش بر تو باد،
اَلسَّلاٰمُ عَلىٰ اَنْبِیٰآءِ اللهِ وَرُسُلِهِ، وَمَلاٰئِکَتِهِ الْمُقَرَّبینَ، وَعِبٰادِهِ الصّٰالِحینَ،
سلام بر پیامبران و فرستادگان خدا و فرشتگان مقرّب و بندگان صالحش،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، وَسَیِّدَ الْوَصِیّینَ، وَوٰارِثَ عِلْمِ النَّبِیّینَ،
سلام بر تو اى امیرمؤمنان و آقا و سرور جانشینان و وارث علم پیامبران
وَوَلِىَّ رَبِّ الْعٰالَمینَ، وَمَوْلاٰىَ وَمَوْلَى الْمُؤْمِنینَ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکٰاتُهُ،
و دوستدار پروردگار جهانیان و مولاى من و تمامى مؤمنان و رحمت و برکات خدا بر تو باد،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا مَوْلاٰىَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، یٰا اَمینَ اللهِ فى اَرْضِهِ،
سلام بر تو اى مولاى من اى امیرمؤمنان اى امین خدا در روى زمین
وَسَفیرَهُ فى خَلْقِهِ، وَحُجَّتَهُ الْبٰالِغَةَ عَلىٰ عِبٰادِهِ،
و سفیرش در میان مخلوقات و حجّت و دلیل رسایش بر بندگان
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا دینَ اللهِ الْقَویمَ، وَصِرٰاطَهُ الْمُسْتَقیمَ،
سلام بر تو اى دین پایدار خدا و راه راست او،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظیمُ، اَلَّذى هُمْ فیهِ مُخْتَلِفُونَ، وَعَنْهُ یُسْئَلُونَ،
سلام بر تو اى خبر بزرگ، که امّت در آن اختلاف کردند و از آن بازخواست شوند،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، آمَنْتَ بِاللهِ وَهُمْ مُشْرِکُونَ،
سلام بر تو اى امیر مؤمنان به خدا ایمان آوردى در حالى که آنها مشرک بودند
وَصَدَّقْتَ بِالْحَقِّ وَهُمْ مُکَذِّبُونَ، وَجٰاهَدْتَ وَهُمْ مُحْجِمُونَ،
و حق را تصدیق نمودى در حالى که آنان تکذیب نمودند و جهاد نمودى در حالى که آنان شانه خالى کردند،
وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً لَهُ الدّینَ صٰابِراً مُحْتَسِباً، حَتّىٰ اَتیٰکَ الْیَقینُ، اَلاٰ لَعْنَةُ اللهِ عَلَى الظّٰالِمینَ،
و خدا را عبادت نمودى در حالى که دینت را براى او خالص کردى و صبر کرده و به پاداش او راضى شدى، تا زمان مرگت فرا رسید، لعنت خدا بر ستمکاران باد،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا سَیِّدَ الْمُسْلِمینَ، وَیَعْسُوبَ الْمُؤْمِنینَ،
سلام بر تو اى آقا و سرور مسلمانان و پیشواى مؤمنان
وَاِمٰامَ الْمُتَّقینَ، وَقٰآئِدَ الْغُرِّ الْمُحَجَّلینَ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکٰاتُهُ،
و امام پرهیزکاران و پیشواى سفیدرویان، و رحمت و برکات خدا بر تو باد،
اَشْهَدُ اَنَّکَ اَخُو رَسُولِ اللهِ وَوَصِیُّهُ، وَوٰارِثُ عِلْمِهِ وَاَمینُهُ عَلىٰ شَرْعِهِ، وَخَلیفَتُهُ فى اُمَّتِهِ،
گواهى مى دهم که تویى برادر و جانشین رسول خدا و وارث علم و امین او بر شریعتش و جانشینش در میان امّتش
وَاَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللهِ، وَصَدَّقَ بِمٰا اُنْزِلَ عَلىٰ نَبِیِّهِ، وَاَشْهَدُ اَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنِ اللهِ مٰا اَنْزَلَهُ فیکَ،
و اوّلین کسى که به خدا ایمان آورد و آنچه بر پیامبرش نازل شد تصدیق نمود، و گواهى مى دهم که او آنچه خدا در مورد تو نازل کرد (به امّت) ابلاغ نمود
فَصَدَعَ بِاَمْرِهِ، وَاَوْجَبَ عَلىٰ اُمَّتِهِ فَرْضَ طٰـاعَتِکَ وَوِلاٰیَتِکَ، وَعَقَدَ عَلَیْهِمُ الْبَیْعَةَ لَکَ،
و کارش را به انجام رسانید، و اطاعت و ولایت تو را بر امّتش واجب فرمود و براى تو از آنان بیعت گرفت
وَجَعَلَکَ اَوْلىٰ بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ اَنْفُسِهِمْ، کَمٰا جَعَلَهُ اللهُ کَذٰلِکَ،
و تو را نسبت به مؤمنان شایسته تر از خودشان قرار داد، همان گونه که خدا او را چنین قرار داد،
ثُمَّ اَشْهَدَ اللهَ تَعالىٰ عَلَیْهِمْ، فَقٰالَ اَلَسْتُ قَدْ بَلَّغْتُ، فَقٰالُوا اَللّـٰهُمَّ بَلىٰ،
سپس خداوند بلندمرتبه را بر آنان شاهد گرفت و فرمود: آیا (فرمان خدا را) نرساندم؟ پس گفتند : بخدا رساندى،
فَقٰالَ اَللّـٰهُمَّ اشْهَدْ وَکَفىٰ بِکَ شَهیداً وَحٰاکِماً بَیْنَ الْعِبٰادِ،
پس فرمود: خدایا تو شاهد باش و شهادت و حکم تو بین بندگان کافى است،
فَلَعَنَ اللهُ جٰاحِدَ وِلاٰیَتِکَ بَعْدَ الْإِقْرٰارِ، وَنٰاکِثَ عَهْدِکَ بَعْدَ الْمیثٰاقِ،
پس خدا لعنت کند منکر ولایتت را بعد از اقرار به آن و پیمان شکنانت را بعد از بستن پیمان،
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ تَعالىٰ، وَاَنَّ اللهَ تَعالىٰ مُوفٍ لَکَ بِعَهْدِهِ،
و گواهى مى دهم که تو به عهد خداوند بلندمرتبه وفا نمودى و خداوند بلندمرتبه به عهدش در مورد تو وفا نمود،
وَمَنْ اَوْفىٰ بِمٰا عٰاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتیهِ اَجْراً عَظیماً،
و هر کس به آنچه با خدا عهد بسته وفا کند، به زودى پاداش بزرگى به او خواهد داد
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ اَمیرُالْمُؤْمِنینَ الْحَقُّ، اَلَّذى نَطَقَ بِوِلاٰیَتِکَ التَّنْزیلُ، وَاَخَذَ لَکَ الْعَهْدَ عَلَى الْأُمَّةِ بِذٰلِکَ الرَّسُولُ،
و گواهى مى دهم که تویى به حق امیر مؤمنان که قرآن در مورد ولایتت سخن گفته و رسول خدا از امّت بر آن عهد و پیمان گرفته است.
زیارات مخصوصه علاوه بر زیاراتی که گذشت و مخصوص زمان معینی نبود، چند زیارت مخصوصه نیز برای آن حضرت نقل شده است: ١- زیارت روز عید غدیر «سیّد بن طاووس» در «اقبال» از بزنطى، از امام رضا (علیه السلام) روایت کرده که فرمود: «هر جا باشى (اگر بتوانى) در روز غدیر نزد قبر امیرمؤمنان (علیه السلام) حاضر شو، چرا که خداوند تبارک و تعالى در این روز گناهان بسیارى از مرد و زن مؤمن را مى آمرزد... به خدا قسم اگر مردم فضیلت این روز را حقیقتاً مى شناختند در هر روز، فرشتگان، ده مرتبه با آنان مصافحه مى کردند». به هر حال، براى این روز چند زیارت نقل شده است: زیارت اوّل: زیارت «امین الله» که بعضى از بزرگان آن را به عنوان زیارت مخصوص به این روز نقل کرده اند و در بحث زیارات مطلقه گذشت .
فَاَنْزَلَ اللهُ فیکُمْ: اِنَّ اللهَ اشْتَرىٰ مِنَ الْمُؤْمِنینَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوٰالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ،
و خدا در شأن شما چنین نازل فرمود : خداوند از مؤمنان جانها و اموالشان را خریدارى کرده که (در برابرش) بهشت براى آنان باشد،
یُقٰاتِلُونَ فى سَبیلِ اللهِ، فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ، وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِى التَّوْریٰةِ وَالْإِنْجیلِ وَالْقُرْآنِ،
(به این گونه که:) در راه خدا پیکار مى کنند، مى کشند و کشته مى شوند، این وعده حقّى است بر او که در تورات و انجیل و قرآن ذکر فرموده؛
وَمَنْ اَوْفىٰ بِعَهْدِهِ مِنَ اللهِ، فَاسْتَبْشِروُا بِبِیْعِکُمُ الَّذى بٰایَعْتُمْ بِهِ، وَذٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ،
چه کسى از خدا به عهدش وفادارتر است؟! اکنون بشارت باد بر شما به داد و ستدى که با خدا کرده اید و این است آن پیروزى بزرگ،
اَلتّٰآئِبُونَ الْعٰابِدوُنَ، اَلْحٰامِدوُنَ السّٰآئِحُونَ، اَلرّٰاکِعُونَ السّٰاجِدُونَ،
توبه کنندگان، عبادت کاران، سپاسگویان سیاحت کنندگان، رکوع کنندگان، سجده آوران،
اَلْاٰمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنّٰاهُونَ عَنِ الْمُنْکَرِ، وَالْحٰافِظُونَ لِحُدُودِ اللهِ، وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنینَ.
آمران به معروف و نهى کنندگان از منکر و حافظان حدود (و مرزهاى) الهى، (مؤمنان حقیقى اند) و بشارت ده به (اینچنین) مؤمنان.
اَشْهَدُ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، اَنَّ الشّٰآکَّ فیکَ مٰا آمَنَ بِالرَّسُولِ الْأَمینِ،
گواهى مى دهم اى امیرمؤمنان که تردیدکنندگان در تو به رسول امین ایمان نیاورده اند،
وَاَنَّ الْعٰادِلَ بِکَ غَیْرَکَ عٰانِدٌ عَنِ الدّینِ الْقَویمِ اَلَّذِى ارْتَضٰاهُ لَنٰا رَبُّ الْعٰالَمینَ، وَاَکْمَلَهُ بِوِلاٰیَتِکَ یَوْمَ الْغَدیرِ،
و آنها که غیر تو را با تو برابر دانستند دشمن دین حقّند، که پروردگار جهانیان براى ما پسندید و آن را در روز غدیر با ولایت تو کامل نمود،
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ الْمَعْنِىُّ بِقَوْلِ الْعَزیزِ الرَّحیمِ: وَاَنَّ هٰذٰا صِرٰاطى مُسْتَقیماً فَاتَّبِعُوهُ، وَلاٰ تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَنْ سَبیلِهِ.
و گواهى مى دهم که تویى مقصود گفتار خداوند عزیز و مهربان: و این راه مستقیم من است از آن پیروى کنید و از راههاى پراکنده (و انحرافى) پیروى نکنید که شما را از طریق حق دور مى سازد.
ضَلَّ وَاللهِ وَاَضَلَّ مَنِ اتَّبَعَ سِوٰاکَ، وَعَنَدَ عَنِ الْحَقِّ مَنْ عٰادٰاکَ،
به خدا سوگند گمراه شد و گمراه کرد کسى که از غیر تو پیروى نمود و هر کس با تو دشمنى نمود از راه حق منحرف شد،
اَللّـٰهُمَّ سَمِعْنٰا لِأَمْرِکَ وَاَطَعْنٰا، وَاتَّبَعْنٰا صِرٰاطَکَ الْمُسْتَقیمَ،
خدایا فرامینت را شنیده و اطاعت نمودیم، و از راه راستت پیروى کردیم،
فَاهْدِنٰا رَبَّنٰا وَلاٰ تُزِغْ قُلُوبَنٰا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنٰا اِلىٰ طـٰاعَتِکَ، وَاجْعَلْنٰا مِنَ الشّٰاکِرینَ لِأَنْعُمِکَ،
پروردگارا ما را هدایت کن و دلهاى ما را گمراه مکن بعد از آن که به بندگیت هدایت نمودى و از شکرگزاران نعمتهایت قرار دادى،
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ لَمْ تَزَلْ لِلْهَوىٰ مُخٰالِفاً، وَللِتُّقىٰ مُحٰالِفاً، وَعَلىٰ کَظْمِ الْغَیْظِ قٰادِراً، وَعَنِ النّٰاسِ عٰافِیاً غٰافِراً،
و گواهى مى دهم که تو پیوسته با هواى نفس مخالفت کرده و با تقوا و پرهیزکارى همپیمانى، و بر فرو بردن خشم توانایى، و بر مردم عفو کننده و بخشنده اى
وَاِذٰا عُصِىَ اللهُ سٰاخِطاً، وَاِذٰا اُطیعَ اللهُ رٰاضیاً، وَبِمٰا عَهِدَ اِلَیْکَ عٰامِلاً،
و زمانى که نافرمانى خدا شود خشمگین شده و چون اطاعت خدا شود، خشنودى، و به آنچه از تو پیمان گرفت عمل کرده
رٰاعِیاً لِمَا اسْتُحْفِظْتَ، حٰافِظاً لِمَا اسْتُودِعْتَ، مُبَلِّغاً مٰا حُمِّلْتَ، مُنْتَظِراً مٰا وُعِدْتَ،
و آنچه محافظتش را خواسته بود رعایت نمودى، آنچه نزدت ودیعه گذاشته بود حفظ کرده و آنچه بر عهده داشتى رساندى و منتظر وعده اش، شدى،
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ مَا اتَّقَیْتَ ضٰارِعاً، وَلاٰ اَمْسَکْتَ عَنْ حَقِّکَ جٰازِعاً، وَلاٰ اَحْجَمْتَ عَنْ مُجٰاهَدَةِ غٰاصِبیکَ نٰاکِلاً،
و گواهى مى دهم که تو به خاطر ناتوانى تقیّه نکردى و به خاطر عجز از مطالبه حقّت باز نایستادى، و به خاطر سستى از مبارزه با غاصبان حقّت عقب نشینى نکردى،
وَلاٰ اَظْهَرْتَ الرِّضىٰ بِخِلاٰفِ مٰا یُرْضِى اللهَ مُدٰاهِناً، وَلاٰ وَهَنْتَ لِمٰا اَصٰابَکَ فى سَبیلِ اللهِ،
و به خاطر ریاکارى خشنودیت را بر خلاف خشنودى خدا ظاهر ننمودى، و بخاطر آنچه در راه خدا به تو رسید، سست نشدى،
وَلاٰ ضَعُفْتَ وَلَا اسْتَکَنْتَ عَنْ طَلَبِ حَقِّکَ مُرٰاقِباً،
و به خاطر حفظ جانت از مطالبه حقّت ناتوان و درمانده نشدى،
مَعٰاذَ اللهِ اَنْ تَکُونَ کَذٰلِکَ، بَلْ اِذْ ظُلِمْتَ احْتَسَبْتَ رَبَّکَ، وَفَوَّضْتَ اِلَیْهِ اَمْرَکَ،
پناه بر خدا که چنین باشى، بلکه آن گاه که مورد ستم واقع شدى پروردگارت را مدّ نظر قرار دادى و کارت را به او واگذار نمودى
وَذَکَّرْتَهُمْ فَمَا ادَّکَرُوا، وَوَعَظْتَهُمْ فَمَا اتَّعَظُوا، وَخَوَّفْتَهُمُ اللهَ فَمٰا تَخَوَّفُوا،
و به آنها تذکّر دادى ولى نپذیرفتند و نصیحتشان کردى ولى عبرت نگرفتند و آنان را از خدا ترساندى ولى آنها نترسیدند
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، جٰاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ جِهٰادِهِ، حَتّىٰ دَعٰاکَ اللهُ اِلىٰ جِوٰارِهِ،
و گواهى مى دهم که تو اى امیرمؤمنان، به شایستگى در راه خدا جهاد نمودى، تا این که خداوند تو را به جوار رحمتش فرا خواند،
وَقَبَضَکَ اِلَیْهِ بِاخْتِیٰارِهِ، وَاَلْزَمَ اَعْدٰائَکَ الْحُجَّةَ بِقَتْلِهِمْ اِیّٰاکَ،
و تو را به اختیار خود قبض روح کرد، و با کشته شدن تو به دست آنان، خدا با دشمنانت اتمام حجّت نمود
لِتَکُونَ الْحُجَّةُ لَکَ عَلَیْهِمْ، مَعَ مٰا لَکَ مِنَ الْحُجَجِ الْبٰالِغَةِ عَلىٰ جَمیعِ خَلْقِهِ،
تا حجّت تو بر آنها تمام باشد با آن همه حجّتهاى رساى دیگر که بر تمامى مخلوقاتش دارى،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، عَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً، وَجٰاهَدْتَ فِى اللهِ صٰابِراً،
سلام بر تو اى امیرمؤمنان، از روى اخلاص خدا را عبادت نموده و صبورانه در راه خدا جهاد نمودى،
وَجُدْتَ بِنَفْسِکَ مُحْتَسِباً، وَعَمِلْتَ بِکِتابِهِ، وَاتَّبَعْتَ سُنَّةَ نَبِیِّهِ،
و به حساب خدا با جانت فداکارى کردى و به کتابش عمل نموده و از سنّت پیامبرش پیروى کردى،
وَاَقَمْتَ الصَّلاٰةَ، وَآتَیْتَ الزَّکٰاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ مَا اسْتَطَعْتَ،
و نماز را بپا داشته و زکات داده و در حدّ توان امر به معروف و نهى از منکر کردى،
مُبْتَغِیاً مٰا عِنْدَ اللهِ، رٰاغِباً فیـمٰا وَعَدَ اللهُ، لاٰ تَحْفِلُ بِالنَّوائِبِ، وَلاٰ تَهِنُ عِنْدَ الشَّدٰآئِدِ، وَلاٰ تُحْجِمُ عَنْ مُحٰارِبٍ،
در حالى که آنچه نزد خداست طلب نموده و به آنچه خدا فرموده مشتاق بودى، به مصیبتها اهمیّت نداده و در مقابل سختیها سست نشدى، و از مبارزه عقب نشینى نکردى،
اَفِکَ مَنْ نَسَبَ غَیْرَ ذٰلِکَ اِلَیْکَ، وَافْتَرىٰ بٰاطِلاً عَلَیْکَ، وَاَوْلىٰ لِمَنْ عَنَدَ عَنْکَ،
تهمت زده هر کس غیر از این را به تو نسبت دهد، تهمت زده و بر تو افترا بسته است، و (این نسبتها) شایسته است براى کسى که از تو روى گرداند
لَقَدْ جٰاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ الْجِهٰادِ، وَصَبَرْتَ عَلَى الْأَذىٰ صَبْرَ احْتِسٰابٍ،
چرا که تو به شایستگى در راه خدا جهاد نمودى و به حساب خدا در برابر آزار و اذیّت صبر نمودى
وَاَنْتَ اَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللهِ، وَصَلّىٰ لَهُ وَجٰاهَدَ، وَاَبْدىٰ صَفْحَتَهُ فى دٰارِ الشِّرْکِ،
و تو اوّلین کسى بودى که به خدا ایمان آورده و براى او نماز خوانده و جهاد نموده است و چهره اش را در زمینِ شرک آشکار نمود،
وَالْأَرْضُ مَشْحُونَةٌ ضَلاٰلَةً، وَالشَّیْطٰانُ یُعْبَدُ جَهْرَةً،
در حالى که زمین از گمراهى پر شده بود و شیطان آشکارا عبادات مى شد،
وَاَنْتَ الْقٰائِلُ لاٰتَزیدُنى کَثْرَةُ النّٰاسِ حَوْلى عِزَّةً، وَلاٰ تَفَرُّقُهُمْ عَنّى وَحْشَةً،
و تویى کسى گفتى: فراوانى جمعیّت در اطراف من به عزّتم نمى افزاید و پراکنده شدنشان نیز به وحشتم نمى اندازد،
وَلَوْ اَسْلَمَنِى النّٰاسُ جَمیعاً لَمْ اَکُنْ مُتَضَرِّعاً، اِعْتَصَمْتَ بِاللهِ فَعَزَزْتَ،
و اگر تمام مردم مرا رها کنند، التماس نمى کنم، به خدا پناه آوردى و عزّت یافتى،
وَآثَرْتَ الْاٰخِرَةَ عَلَى الْأُولىٰ فَزَهِدْتَ، وَاَیَّدَکَ اللهُ وَهَدٰاکَ، وَاَخْلَصَکَ وَاجْتَبیٰکَ،
و آخرت را بر دنیا ترجیح دادى و زاهد شدى، و خدا تو را تأیید نموده و هدایت کرد و خالص گردانده و برگزید
فَمٰا تَنٰاقَضَتْ اَفْعٰالُکَ، وَلَا اخْتَلَفَتْ اَقْوٰالُکَ، وَلاٰ تَقَلَّبَتْ اَحْوٰالُکَ،
پس در کردارت تناقض و در گفتارت اختلاف نبود، و حالت دگرگون نشد،
وَلَا ادَّعَیْتَ وَلَا افْتَرَیْتَ عَلَى اللهِ کَذِباً، وَلاٰ شَرِهْتَ اِلَى الْحُطٰامِ، وَلاٰ دَنَّسَکَ الْآثٰامُ،
و هرگز به خداوند نسبت دروغ ندادى و به متاع ناچیز دنیا حریص نبودى، و گناهان تو را آلوده نساخت،
وَلَمْ تَزَلْ عَلىٰ بَیِّنةٍ مِنْ رَبِّکَ، وَیَقینٍ مِنْ اَمْرِکَ، تَهْدى اِلَى الْحَقِّ وَاِلىٰ صِرٰاطٍ مُسْتَقیمٍ،
پیوسته دلیل آشکارى از ناحیه پروردگارت و یقینى در کارت همراه تو بود، به سوى حق و راه راست هدایت مى کردى،
اَشْهَدُ شَهٰادَةَ حَقٍّ، وَاُقْسِمُ بِاللهِ قَسَمَ صِدْقٍ، اَنَّ مُحَمَّداً وَآلَهُ صَلَوٰاتُ اللهِ عَلَیْهِمْ سٰادٰاتُ الْخَلْقِ،
از روى حق گواهى مى دهم و صادقانه به خدا سوگند مى خورم که محمّد و خاندانش ـ که درود خدا بر آنان باد ـ سرور مخلوقاتند
وَاَنَّکَ مَوْلاٰىَ وَمَوْلَى الْمُؤْمِنینَ، وَاَنَّکَ عَبْدُ اللهِ وَوَلِیُّهُ، وَاَخُو الرَّسُولِ وَوَصِیُّهُ وَوٰارِثُهُ،
و تویى سرپرست من و تمام مؤمنان، و تویى بنده خدا و دوستدارش و برادر رسول خدا و جانشین و وارثش
وَاَنَّهُ الْقٰآئِلُ لَکَ وَالَّذى بَعَثَنى بِالْحَقِّ مٰا آمَنَ بى مَنْ کَفَرَ بِکَ، وَلاٰ اَقَرَّ بِاللهِ مَنْ جَحَدَکَ،
و او به تو فرمود: قسم به آن که مرا به حق مبعوث کرد، کسى که به تو کافر شود به من ایمان نیاورده و کسى که تو را انکار کند به خدا اقرار نکرده است،
وَقَدْ ضَلَّ مَنْ صَدَّ عَنْکَ، وَلَمْ یَهْتَدِ اِلَى اللهِ وَلاٰ اِلَىَّ مَنْ لاٰ یَهْتَدى بِکَ،
و کسى که (مردم را) از تو باز داشت گمراه است، و به سوى خدا و من هدایت نشده هر کس که به سوى تو هدایت نشده است
وَهُوَ قَوْلُ رَبّى عَزَّوَجَلَّ، وَاِنّى لَغَفّٰارٌ لِمَنْ تٰابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صٰالِحاً ثُمَّ اهْتَدىٰ اِلىٰ وِلاٰیَتِکَ،
و این همان قول پروردگار عزیز و گرامى است که فرمود: و به یقین مى آمرزم هر کس را که توبه کرده و ایمان آورد و عمل شایسته انجام داده و ولایت تو را بپذیرد،
مَوْلاٰىَ فَضْلُکَ لاٰ یَخْفىٰ، وَنُورُکَ لاٰ یُطْفَأُ، وَاَنَّ مَنْ جَحَدَکَ الظَّلُومُ الْأَشْقىٰ،
مولاى من فضیلتت مخفى نبوده و نورت خاموش نگردد و هر کس تو را انکار کند ستمکار و بدبخت است،
مَوْلاٰىَ اَنْتَ الْحُجَّةُ عَلَى الْعِبٰادِ، وَالْهٰادى اِلَى الرَّشٰادِ، وَالْعُدَّةُ لِلْمَعٰادِ،
مولاى من تویى حجّت بر بندگان و راهنما به راه راست و ذخیره براى روز قیامت،
مَوْلاٰىَ لَقَدْ رَفَعَ اللهُ فِى الْأُولىٰ مَنْزِلَتَکَ، وَاَعْلىٰ فِى الْاٰخِرَةِ دَرَجَتَکَ،
مولاى من به یقین خداوند در دنیا جایگاهت را بالا بُرد و در آخرت رتبه ات را برتر قرار داد
وَبَصَّرَکَ مٰا عَمِىَ عَلىٰ مَنْ خٰالَفَکَ، وَحٰالَ بَیْنَکَ وَبَیْنَ مَوٰاهِبِ اللهِ لَکَ،
و آگاه کرد تو را بر آنچه پوشیده ماند بر مخالفینت و بر آنان که بین تو و نعمتهاى خدا بر تو مانع شدند،
فَلَعَنَ اللهُ مُسْتَحِلِّى الْحُرْمَةِ مِنْکَ، وَذٰائِدِى الْحَقِّ عَنْکَ،
پس لعنت خدا بر آنان که حرمتت را شکسته و حقّت را گرفتند،
وَاَشْهَدُ اَنَّهُمُ الْأَخْسَرُونَ، اَلَّذینَ تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النّٰارُ وَهُمْ فیهٰا کٰالِحُونَ،
و گواهى مى دهم که به یقین آنان زیانکارانند،آنان که آتش چهره شان را سوزاند در حالى که در آتش روى درهم کشیده اند
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ مٰا اَقْدَمْتَ وَلاٰ اَحْجَمْتَ، وَلاٰ نَطَقْتَ وَلاٰ اَمْسَکْتَ، اِلّٰا بِاَمْرٍ مِنَ اللهِ وَرَسُولِهِ،
و گواهى مى دهم که تو به یقین اقدام نکرده و عقب نشینى ننمودى و سخن نگفته و ساکت نشدى، مگر به فرمان خدا و رسولش،
قُلْتَ وَالَّذى نَفْسى بِیَدِهِ، لَقَدْ نَظَرَ اِلَىَّ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، اَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدْماً،
فرمودى: قسم به آن که جانم به دست اوست، رسول خدا ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ به من نگاه کرد در حالى که پیش رویش (براى حفظ او) شمشیر مى زدم،
فَقٰالَ یٰا عَلِىُّ اَنْتَ مِنّى بِمَنْزِلَةِ هٰارُونَ مِنْ مُوسىٰ، اِلَّا اَنَّهُ لاٰ نَبِىَّ بَعْدى،
و فرمود: اى على تو نسبت به من همانند هارون نسبت به موسى هستى، جز این که پیامبرى بعد از من نخواهد بود
وَاُعْلِمُکَ اَنَّ مَوْتَکَ وَحَیوٰتَکَ مَعى وَعَلىٰ سُنَّتى، فَوَ اللهِ مٰا کَذِبْتُ وَلاٰ کُذِبْتُ،
و تو را آگاه مى کنم که مرگ و زندگیت همراه من و بر سنّت من خواهد بود، پس به خدا سوگند نه دروغ گفتم و نه به من دروغ گفته شد
وَلاٰ ضَلَلْتُ وَلاٰ ضُلَّ بى، وَلاٰ نَسیتُ مٰا عَهِدَ اِلَىَّ رَبّى،
و نه گمراه شدم و نه کسى به وسیله من گمراه شد و هرگز عهد و پیمان پروردگارم را فراموش نکردم
وَاِنّى لَعَلىٰ بَیِّنَةٍ مِنْ رَبّى، بَیَّنَهٰا لِنَبِیِّهِ وَبَیَّنَهَا النَّبِىُّ لى، وَاِنّى لَعَلَى الطَّریقِ الْوٰاضِحِ، اَلْفِظُهُ لَفْظاً،
و به یقین من همراه دلیل آشکار از جانب پروردگارم بودم که آن را براى پیامبرش روشن ساخته و او نیز براى من روشن نمود و به یقین من بر راه آشکار حرکت نمودم که آن را با صراحت بیان مى کنم،
صَدَقْتَ وَاللهِ وَقُلْتَ الْحَقَّ، فَلَعَنَ اللهُ مَنْ سٰاوٰاکَ بِمَنْ نٰاوٰاکَ،
به خدا سوگند که راست گفته و به حق فرمودى، پس لعنت خدا بر کسانى که تو را با دشمنانت برابر کردند
وَاللهُ جَلَّ اسْمُهُ یَقُولُ: هَلْ یَسْتَوِى الَّذینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذینَ لاٰ یَعْلَمُونَ.
و خداوندى که نامش بزرگ است مى فرماید: آیا کسانى که مى دانند با کسانى که نمى دانند یکسانند؟
فَلَعَنَ اللهُ مَنْ عَدَلَ بِکَ مَنْ فَرَضَ اللهُ عَلَیْهِ وِلاٰیَتَکَ، وَاَنْتَ وَلِىُّ اللهِ وَاَخُو رَسُولِهِ،
پس لعنت خدا بر کسى که تو را با کسانى که ولایت تو بر آنها واجب است هم ردیف قرار داد، و تویى دوستدار خدا و برادر رسولش
وَالذّٰآبُّ عَنْ دینِهِ، وَالَّذى نَطَقَ الْقُرْآنُ بِتَفْضیلِهِ،
و دفاع کننده از دینش، و کسى که قرآن به برتریش سخن گفته است،
قٰالَ اللهُ تَعٰالىٰ: وَفَضَّلَ اللهُ الْمُجٰاهِدینَ عَلَى الْقٰاعِدینَ اَجْراً عَظیماً، دَرَجٰاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً، وَکٰانَ اللهُ غَفُوراً رَحیماً.
خداوند بلندمرتبه فرمود : و مجاهدان را بر قاعدان [= ترک کنندگان جهاد] با پاداش عظیمى برترى بخشید درجات (مهمّى) از ناحیه خداوند و آمرزش و رحمت (نصیب آنان مى گردد) و (اگر لغزشهایى داشته اند) خداوند آمرزنده و مهربان است.
وَقٰالَ اللهُ تَعٰالىٰ: اَجَعَلْتُمْ سِقٰایَةَ الْحٰآجِّ وَعِمٰارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرٰامِ، کَمَنْ آمَنَ بِاللهِ وَالْیَوِم الْاٰخِرِ وَجٰاهَدَ فى سَبیلِ اللهِ،
و خداوند بلندمرتبه فرمود: آیا سیراب کردن حجّاج و آباد کردن مسجدالحرام را همانند (عملِ) کسى قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده و در راه او جهاد کرده است؟!
لاٰ یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللهِ، وَاللهُ لاٰ یَهْدِى الْقَوْمَ الظّٰالِمینَ،
(این دو) نزد خدا مساوى نیستند و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمى کند،
اَلَّذینَ آمَنُوا وَهٰاجَرُوا وَجٰاهَدُوا فى سَبیلِ اللهِ بِاَمْوٰالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللهِ، وَاُولٰئِکَ هُمُ الْفٰآئِزُونَ،
آنها که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهایشان در راه خدا جهاد نمودند مقامشان نزد خدا برتر است و آنها پیروز و رستگارند،
یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَرِضْوٰانٍ، وَجَنّٰاتٍ لَهُمْ فیهٰا نَعیمٌ مُقیمٌ، خٰالِدینَ فیهٰا اَبَداً، اِنَّ اللهَ عِنْدَهُ اَجْرٌ عَظیمٌ.
پروردگارشان به رحمتى از ناحیه خود و رضایت (خویش) و باغهایى از بهشت بشارت مى دهد که در آن نعمتهاى جاودانه دارند، همواره و تا ابد در این باغها (و در میان این نعمتها) خواهند بود زیرا پاداش عظیم نزد خداوند است.
اَشْهَدُ اَنَّکَ الْمَخْصُوصُ بِمِدْحَةِ اللهِ، اَلْمُخْلِصُ لِطٰاعَةِ اللهِ، لَمْ تَبْغِ بِالْهُدىٰ بَدَلاً، وَلَمْ تُشْرِکْ بِعِبٰادَةِ رَبِّکَ اَحَداً،
گواهى مى دهم که مدح خدا مخصوص توست و تو نیز خود را براى اطاعت خدا خالص کرده اى، براى هدایت، جانشینى برنگزیده و در عبادت پروردگارت کسى را شریک قرار ندادى،
وَاَنَّ اللهَ تَعالَىٰ اسْتَجٰابَ لِنَبِیِّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ فیکَ دَعْوَتَهُ،
و به یقین خداوند بلندمرتبه درخواست پیامبرش ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ را در مورد تو پاسخ گفت،
ثُمَّ اَمَرَهُ بِاِظْهٰارِ مٰا اَوْلاٰکَ لِأُمَّتِهِ اِعْلاٰءً لِشَاْنِکَ،
سپس او را به آشکار کردن آنچه را که براى امّت بر عهده تو گذاشته فرمان داد تا مقامت را بالا برده
وَاِعْلاٰناً لِبُرْهٰانِکَ، وَدَحْضاً لِلْأَبٰاطیلِ، وَقَطْعاً لِلْمَعٰاذیرِ،
و دلیلت را آشکار ساخته و باطلها را از بین برده و بهانه را قطع نماید،
فَلَمّٰا اَشْفَقَ مِنْ فِتْنَةِ الْفٰاسِقینَ، وَاتَّقىٰ فیکَ الْمُنٰافِقینَ،
پس زمانى که از فتنه فاسقان بیمناک شد، و در مورد تو از منافقان ترسید
اَوْحىٰ اِلَیْهِ رَبُّ الْعٰالَمینَ: یٰا اَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مٰا اُنْزِلَ اِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ، وَاِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمٰا بَلَّغْتَ رِسٰالَتَهُ، وَاللهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النّٰاسِ.
پروردگار جهانیان به او وحى نمود : اى پیامبر آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان و اگر نکنى رسالت او را انجام نداده اى، خداوند تو را از (خطراتِ احتمالىِ) مردم نگاه مى دارد،
فَوَضَعَ عَلىٰ نَفْسِهِ اَوْزٰارَ الْمَسیرِ، وَنَهَضَ فى رَمْضٰاءِ الْهَجیرِ، فَخَطَبَ وَاَسْمَعَ وَنادىٰ فَاَبْلَغَ،
پس سختیهاى مسیر را به جان خرید، و در گرماى نیمروز بپا خواست، و خطبه خواند و آگاه کرد و ندا داد و پیامش را رسانید،
ثُمَّ سَئَلَهُمْ اَجْمَعَ فَقٰالَ هَلْ بَلَّغْتُ، فَقٰالُوا اللّـٰهُمَّ بَلى، فَقٰالَ اللّـٰهُمَّ اشْهَدْ،
سپس از همه آنان پرسید و فرمود آیا (پیامم را) رساندم، همه گفتند: به خدا سوگند آرى، پس فرمود: خدایا تو شاهد باش،
ثُمَّ قٰالَ اَلَسْتُ اَوْلىٰ بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ اَنْفُسِهِمْ، فَقٰالُوا بَلىٰ،
سپس فرمود : آیا من نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر نیستم؟! گفتند: آرى،
فَاَخَذَ بِیَدِکَ وَقٰالَ مَنْ کُنْتُ مَوْلاٰهُ فَهٰذٰا عَلِىٌّ مَوْلاٰهُ،
پس دست تو را بالا گرفت و فرمود: هر کس که من مولا و سرپرست اویم على مولا و سرپرست اوست،
اَللّـٰهُمَّ وٰالِ مَنْ وٰالاٰهُ، وَعٰادِ مَنْ عٰادٰاهُ، وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ، وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ،
خدایا هر که او را دوست بدارد دوستش بدار و هر که او را دشمن دارد، دشمنش باش و هر که او را یارى کند یاریش کن، و هر که او را یارى نکند یاریش نکن،
فَمٰا آمَنَ بِمٰا اَنْزَلَ اللهُ فیکَ عَلىٰ نَبِیِّهِ اِلَّا قَلیلٌ، وَلاٰ زٰادَ اَکْثَرَهُمْ غَیْرَ تَخْسیرٍ،
پس به آنچه خدا بر پیامبرش در مورد تو نازل نمود جز اندکى ایمان نیاوردند، و جز زیانکارى بر اکثرشان چیزى افزوده نشد،
وَلَقَدْ اَنْزَلَ اللهُ تَعالىٰ فیکَ مِنْ قَبْلُ وَهُمْ کٰارِهُونَ: یٰا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ،
و خداوند بلندمرتبه پیش از این در مورد تو نازل فرمود در حالى که آنان خوش نداشتند: اى کسانى که ایمان آورده اید هر کس از شما از آیین خود برگردد (به خدا زیانى نمى رساند)
فَسَوْفَ یَاْتِى اللهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ، اَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنینَ اَعِزَّةٍ عَلَى الْکٰافِرینَ،
خداوند جمعیّتى را مى آورد که آنها را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند در برابر مؤمنان متواضع و در برابر کافران سرسخت و نیرومندند
یُجٰاهِدُونَ فى سَبیلِ اللهِ وَلاٰ یَخٰافُونَ لَوْمَةَ لاٰئِمٍ، ذٰلِکَ فَضْلُ اللهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشٰآءُ، وَاللهُ وٰاسِعٌ عَلیمٌ،
آنها در راه خدا جهاد مى کنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى هراسى ندارند، این فضل خداست که به هر کس بخواهد (و شایسته ببیند) مى دهد و (فضلِ) خدا وسیع و خداوند داناست،
اِنَّمٰا وَلِیُّکُمُ اللهُ وَرَسُولُهُ، وَالَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاٰةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکٰاةَ وَهُمْ رٰاکِعُونَ،
سرپرست و ولىّ شما تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آورده اند همانها که نماز را برپا مى دارند و در حال رکوع زکات مى دهند
وَمَنْ یَتَوَلَّ اللهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذینَ آمَنُوا، فَاِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْغٰالِبُونَ،
و کسانى که ولایت خدا و پیامبر او و افراد با ایمان را بپذیرند (پیروزند زیرا) حزب و جمعیّت خدا پیروز است،
رَبَّنٰا آمَنّٰا بِمٰا اَنْزَلْتَ وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاکْتُبْنٰا مَعَ الشّٰاهِدینَ،
پروردگار را به آنچه نازل کردى ایمان آوردیم و از فرستاده (تو) پیروى نمودیم ما را در زمره گواهان بنویس،
رَبَّنٰا لاٰ تُزِغْ قُلُوبَنٰا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنٰا، وَهَبْ لَنٰا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً، اِنَّکَ اَنْتَ الوَهّٰابُ.
پروردگارا دلهایمان را بعد از آن که ما را هدایت کردى (از راه حق) منحرف مگردان و از سوى خود رحمتى بر ما ببخش زیرا تو بخشنده اى،
اَللّـٰهُمَّ اِنّٰا نَعْلَمُ اَنَّ هٰذٰا هُوَ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِکَ، فَالْعَنْ مَنْ عٰارَضَهُ وَاسْتَکْبَرَ، وَکَذَّبَ بِهِ وَکَفَرَ،
خدایا ما مى دانیم که این سخن حقّى از جانب توست، پس هر که با او مخالفت کرده و تکبّر ورزید و تکذیب کرده و کفر ورزید، لعنت کن،
وَسَیَعْلَمُ الَّذینَ ظَلَمُوا اَىَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ،
و آنها که ستم کردند به زودى مى دانند که بازگشتشان به کجاست،
اَلسَّلاٰمُ عَلَیْکَ یٰا اَمیرَ الْمُؤْمِنینَ، وَسَیِّدَ الْوَصِیّینَ، وَاَوَّلَ الْعٰابِدینَ، وَاَزْهَدَ الزّٰاهِدینَ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکٰاتُهُ، وَصَلَوٰاتُهُ وَتَحِیّٰاتُهُ،
سلام بر تو اى امیر مؤمنان و آقا و سرور جانشینان، و اوّلین عبادت کنندگان، زاهدترین زاهدان و رحمت و برکات و درود و سلام خدا بر تو باد،
اَنْتَ مُطْعِمُ الطَّعٰامِ عَلىٰ حُبِّهِ مِسْکیناً وَیَتیماً وَاَسیراً لِوَجْهِ اللهِ، لاٰ تُریدُ مِنْهُمْ جَزٰآءً وَلاٰ شُکُوراً،
و غذاى خود را با این که به آن علاقه (و نیاز) داشتى براى رضاى خدا به مسکین و یتیم و اسیر دادى، در حالى که از آنان پاداش و سپاسى نخواستى،
وَفیکَ اَنْزَلَ اللهُ تَعٰالىٰ: وَیُؤْثِرُونَ عَلىٰ اَنْفُسِهِمْ وَلَوْ کٰانَ بِهِمْ خَصٰاصَةٌ، وَمَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَاُولـٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
و خداوند بلندمرتبه در مورد تو نازل فرمود : و آنها را بر خود مقدّم مى دارد هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند کسانى که از بخل و حرص نفس خویش باز داشته شده اند رستگارانند،
وَاَنْتَ الْکٰاظِمُ لِلْغَیْظِ، وَالْعٰافى عَنِ النّٰاسِ، وَاللهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ،
و تویى فروبرنده خشم و درگذرنده از مردم، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد،
وَاَنْتَ الصّٰابِرُ فِى الْبَاْسٰآءِ وَالضَّرّٰآءِ وَحینَ الْبَاْسِ،
و تویى شکیبا در سختى و مشکلات و هنگام نبرد
وَاَنْتَ الْقٰاسِمُ بِالسَّوِیَّةِ وَالْعٰادِلُ فِى الرَّعِیَّةِ، وَالْعٰالِمُ بِحُدُودِ اللهِ مِنْ جَمیعِ الْبَرِیَّهِ،
و تویى تقسیم کننده به مساوات و رفتار کننده به عدالت در میان مردم، و داناى به حدودِ (احکام) خدا از میان مخلوقات،
وَاللهُ تَعٰالىٰ اَخْبَرَعَمّٰا اَوْلاٰکَ مِنْ فَضْلِهِ بِقَوْلِهِ: اَفَمَنْ کٰانَ مُؤْمِناً کَمَنْ کٰانَ فٰاسِقاً لاٰ یَسْتَوُونَ،
و خداوند متعال از فضیلتى که به تو عطا نموده با گفتارش چنین خبر داد: آیا کسى که با ایمان باشد همچون کسى است که فاسق است؟! نه هرگز این دو برابر نیستند،
اَمَّا الَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّٰالِحٰاتِ فَلَهُمْ جَنّٰاتُ الْمَاْوىٰ، نُزُلاً بِمٰا کٰانُوا یَعْمَلُونَ.
امّا کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند باغهاى بهشت جاویدان از آنِ آنها خواهد بود، این وسیله پذیرایى (خداوند) از آنهاست به پاداش آنچه انجام مى دادند،
وَاَنْتَ الْمَخْصُوصُ بِعِلْمِ التَّنْزیلِ، وَحُکْمِ التَّاْویلِ، وَنَصِّ الرَّسُولِ،
و علم قرآن و حکم تفسیر و بیان و سفارش صریح پیامبر مخصوص توست،
وَلَکَ الْمَوٰاقِفُ الْمَشْهُودَةُ، وَالْمَقٰامٰاتُ الْمَشْهُورَةُ، وَالْأَیّٰامُ الْمَذْکُورَةُ،
و از آنِ توست نبردهاى آشکار (در راه اسلام) و مقامات مشهور، و روزهایى که بر سر زبانهاست،
یَوْمَ بَدْرٍ وَیَوْمَ الْأَحْزٰابِ، اِذْ زٰاغَتِ الْأَبْصٰارُ، وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنٰاجِرَ،
همان روز بدر و احزاب، آن گاه که چشمها از شدّت وحشت خیره شده و جانها به لب رسیده بود
وَتَظُنُّونَ بِاللهِ الظُّنُونٰا، هُنـٰالِـکَ ابْتُلِىَ الْمُؤْمِنُونَ، وَزُلْزِلُوا زِلْزٰالاً شَدیداً،
و گمانهاى گوناگون بدى به خدا مى بردید، آنجا که مؤمنان آزمایش شدند و تکان سختى خوردند
وَاِذْ یَقُولُ الْمُنٰافِقُونَ وَالَّذینَ فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ، مٰا وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ اِلّٰا غُرُوراً،
و آنگاه که منافقان و بیماردلان مى گفتند: خدا و پیامبرش جز وعده هاى دروغین به ما نداده اند،
وَاِذْ قٰالَتْ طـٰآئِفَةٌ مِنْهُمْ یٰا اَهْلَ یَثْرِبَ لاٰ مُقامَ لَکُمْ فَارْجِعُوا،
و آنگاه که گروهى از آنها گفتند اى اهل یثرب (اى مردم مدینه) اینجا جاى توقّف شما نیست، به خانه هاى خود بازگردید
وَیَسْتَأْذِنُ فَریقٌ مِنْهُمُ النَّبِىَّ، یَقُولُونَ اِنَّ بُیُوتَنٰا عَوْرَةٌ وَمٰا هِىَ بِعَوْرَة، اِنْ یُریدُونَ اِلّٰا فِرٰاراً،
و گروهى از آنان از پیامبر اجازه بازگشت مى خواستند. و مى گفتند: خانه هاى ما بى حفاظ است در حالى که بى حفاظ نبود آنها فقط مى خواستند (از جنگ) فرار کنند،
وَقٰالَ اللهُ تَعٰالىٰ: وَلَمّٰا رَاَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزٰابَ، قالُوا هٰذٰا مٰا وَعَدَنَا اللهُ وَرَسُولُهُ، وَصَدَقَ اللهُ وَرَسُولُهُ، وَمٰا زٰادَهُمْ اِلّٰا ایمٰاناً وَتَسْلیماً.
و خداوند بلندمرتبه فرمود: مؤمنان وقتى لشکر احزاب را دیدند گفتند، این همان است که خدا و رسولش به ما وعده داده و خدا و رسولش راست گفته اند و این موضوع جز بر ایمان و تسلیم آنها نیافزود،
فَقَتَلْتَ عَمْرَهُمْ، وَهَزَمْتَ جَمْعَهُمْ، وَرَدَّ اللهُ الَّذینَ کَفَرُوا بِغَیْظِهِمْ لَمْ یَنٰالُوا خَیْراً، وَکَفَى اللهُ الْمُؤْمِنینَ الْقِتٰالَ، وَکٰانَ اللهُ قَوِیًّا عَزیزاً،
پس عَمْربن عبدود از ایشان را کشتى و جمعشان را پراکنده ساختى، و خدا کافران را با دلى پر از خشم بازگرداند بى آنکه نتیجه اى از کار خود گرفته باشند و خداوند (در این میدان) مؤمنان را از جنگ بى نیاز ساخت (و پیروزى را نصیبشان کرد) و خدا قوى و شکست ناپذیر است،
وَیَوْمَ اُحُدٍ اِذْ یُصْعِدُونَ وَلاٰ یَلْوُونَ عَلىٰ اَحَدٍ، وَالرَّسُولُ یَدْعُوهُمْ فى اُخْریٰهُمْ،
و در روز احد هنگامى که از کوه بالا مى رفتند و (از وحشت) به هیچ کس (از عقب ماندگان) نگاه نمى کردند در حالى که پیامبر از پشت سر آنها را صدا مى زد،
وَاَنْتَ تَذُودُ بُهَمَ الْمُشْرِکینَ عَنِ النَّبِىِّ ذٰاتَ الْیَمینِ وَذٰاتَ الشِّمٰالِ،
و تو جنگجویان مشرکان را از سمت راست و چپ پیامبر دور مى کردى
حَتّىٰ رَدَّهُمُ اللهُ تَعٰالىٰ عَنْکُمٰا خٰائِفینَ، وَنَصَرَ بِکَ الْخٰاذِلینَ،
تا این که خداوند بلندمرتبه آنها را از شما دفع کرد در حالى که مى ترسیدند، و به وسیله تو شکست خوردگان را یارى کرد،
وَیَوْمَ حُنَیْنٍ عَلىٰ مٰا نَطَقَ بِهِ التَّنْزیلُ: اِذْ اَعْجَبَتْکُمْ کَثْرَتُکُمْ، فَلَمْ تُغْنِ عَنْکُمْ شَیْئاً،
و در روز جنگ حُنین (نیز شما را یارى نمود) بنابر آنچه قرآن به آن سخن رانده است: در آن هنگام که فزونى جمعیتتان شما را مغرور ساخت ولى (این فزونى جمعیّت) مشکلى را از شما حل نکرد
وَضٰاقَتْ عَلَیْکُمُ الْأَرْضُ بِمٰا رَحُبَتْ، ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرینَ، ثُمَّ اَنْزَلَ اللهُ سَکینَتَهُ عَلىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنینَ. وَالْمُؤْمِنُونَ اَنْتَ وَمَنْ یَلیکَ،
و زمین با همه وسعتش بر شما تنگ شد، سپس پشت (به دشمن) کرده فرار نمودید، سپس خداوند آرامش خود را بر پیامبرش و مؤمنان نازل کرد. و تو و همراهانت همان مؤمنان بودید
وَعَمُّکَ الْعَبّٰاسُ یُنٰادِى الْمُنْهَزِمینَ، یٰا اَصْحٰابَ سُورَةِ الْبَقَرَةِ، یٰا اَهْلَ بَیْعَةِ الشَّجَرَةِ،
و عمویت عباس فرارکنندگان را صدا مى زد (و مى گفت:) اى أصحاب سوره بقره و اى اهل بیعت (با پیامبر در زیر) درخت معهود،
حَتَّىٰ اسْتَجٰابَ لَهُ قَوْمٌ قَدْ کَفَیْتَهُمُ الْمَؤُنَةَ، وَتَکَفَّلْتَ دُونَهُمُ الْمَعُونَةَ،
تا سرانجام گروهى که تو عهده دار مسئولیت آنان شدى، و تو (اى على) به جاى آنها عهده دار کمک بودى به او پاسخ گفتند،
فَعٰادُوا اٰیِسینَ مِنَ الْمَثُوبَةِ، رٰاجینَ وَعْدَ اللهِ تَعٰالىٰ بِالتَّوْبَةِ،
پس فرارکنندگان با ناامیدى از پاداش بازگشتند، در حالى که به وعده خداوند در پذیرش توبه امیدوار بودند
وَذٰلِکَ قَوْلُ اللهِ جَلَّ ذِکْرُهُ: ثُمَّ یَتُوبُ اللهُ مِنْ بَعْدِ ذٰلِکَ عَلىٰ مَنْ یَشٰآءُ.
که همان قول خداوند ـ که یادش بزرگ است ـ مى باشد: سپس خداوند ـ بعد از آن ـ توبه هر کس را بخواهد (و شایسته ببیند) مى پذیرد.
وَاَنْتَ حٰائِزٌ دَرَجَةَ الصَّبْرِ، فٰائِزٌ بِعَظیمِ الْأَجْرِ،
و تو به رتبه صبر نائل شدى و پاداش بزرگ را به دست آوردى،
وَیَوْمَ خَیْبَرَ اِذْ اَظْهَرَ اللهُ خَوَرَ الْمُنٰافِقینَ، وَقَطَعَ دٰابِرَ الْکٰافِرینَ، وَالْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعٰالَمینَ،
و روز خیبر (را بیاد آر) آن گاه که خداوند ضعف منافقان را آشکار ساخت و ریشه کافران را قطع کرد ـ ستایش از آن خداوندى است که پروردگار جهانیان است،
وَلَقَدْ کٰانُوا عٰاهَدُوا اللهَ مِنْ قَبْلُ لاٰ یُوَلُّونَ الْأَدْبٰارَ، وَکٰانَ عَهْدُ اللهِ مَسْئُولاً،
با این که آنان قبل از این با خدا عهد کرده بودند که پشت به دشمن نکنند و عهد الهى مورد سؤال قرار خواهد گرفت (و در برابر آن مسئولند)،
مَوْلاٰىَ اَنْتَ الْحُجَّةُ الْبٰالِغَةُ، وَالْمَحَجَّةُ الْوٰاضِحَةُ، وَالنِّعْمَةُ السّٰابِغَةُ، وَالْبُرْهٰانُ الْمُنیرُ،
مولاى من تویى حجّت رساى (خداوند) و راه آشکار و نعمت فراوان و دلیل روشن،
فَهَنیئاً لَکَ بِمٰا اٰتیکَ اللهُ مِنْ فَضْلٍ، وَتَبّاً لِشٰانِئِکَ ذِى الْجَهْلِ،
پس گوارا باد بر تو فضیلتى که خداوند به تو عطا نمود و هلاک باد دشمن نادان تو،
شَهِدْتَ مَعَ النَّبِىِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، جَمیعَ حُرُوبِهِ وَمَغازیهِ،
به همراه پیامبر ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ در تمامى جنگها و غزوات حاضر شده
تَحْمِلُ الرّٰایَةَ اَمٰامَهُ، وَتَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدّٰامَهُ،
و پرچمِ (اسلام) را پیشاپیش او حمل نمودى و با شمشیر پیش رویش جنگیدى،
ثُمَّ لِحَزْمِکَ الْمَشْهُورِ، وَبَصیرَتِکَ فِى الْأُمُورِ، اَمَّرَکَ فِى الْمَوٰاطِنِ وَلَمْ یَکُنْ عَلَیْکَ اَمیرٌ،
سپس به خاطر تدبیر مشهورت و آگاهیت در کارها، تو را در جایگاههاى مختلف فرمانده قرار داد در حالى که کسى امیر تو نبود،
وَکَمْ مِنْ اَمْرٍ صَدَّکَ عَنْ اِمْضٰآءِ عَزْمِکَ فیهِ التُّقىٰ، وَاتَّبَعَ غَیْرُکَ فى مِثْلِهِ الْهَوىٰ،
و چه بسیار کارهایى که پرهیزکاریت تو را از اجراى تصمیمت در آن بازداشت، در حالى که دیگران در مثل آن گرفتار هواى نفس شدند،
فَظَنَّ الْجٰاهِلُونَ اَنَّکَ عَجَزْتَ عَمّٰا اِلَیْهِ انْتَهىٰ، ضَلَّ وَاللهِ الظّـٰآنُّ لِذٰلِکَ وَمَا اهْتَدىٰ،
پس نادانان پنداشتند که تو از آنچه پیامبر به آن رسیده است ناتوانى، به خدا گمراه شد کسى که چنین پنداشته و هدایت نشده است،
وَلَقَدْ اَوْضَحْتَ مٰا اَشْکَلَ مِنْ ذٰلِکَ لِمَنْ تَوَهَّمَ وَامْتَرىٰ بِقَوْلِکَ، صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ،
و به یقین آنچه را که از این امور براى توهّم کنندگان و تردیدکنندگان مشکل شده بود با گفتارت روشن ساختى ـ که درود خدا بر تو باد ـ
قَدْ یَرَى الْحُوَّلُ الْقُلَّبُ وَجْهَ الْحیلَةِ، وَدُونَهٰا حٰاجِزٌ مِنْ تَقْوَى اللهِ، فَیَدَعُهٰا رَاْىَ الْعَیْنِ،
(و فرمودى:) گاهى مدبّرِ چاره جو راه حیله و نیرنگ را مى داند ولى تقواى الهى مانعش مى شود، پس آشکارا آن را رها مى کند
وَیَنْتَهِزُ فُرْصَتَهٰا مَنْ لاٰ حَریجَةَ لَهُ فِى الدّینِ، صَدَقْتَ وَخَسِرَ الْمُبْطِلُونَ،
ولى کسى که دین مانعش نیست فرصت را غنیمت مى شمارد، راست گفتى و یاوه گویان زیانکار شدند.
وَاِذْ مٰا کَرَکَ النّٰاکِثٰانِ فَقٰالاٰ نُریدُ الْعُمْرَةَ، فَقُلْتَ لَهُمٰا لَعَمْرُکُمٰا مٰا تُریدٰانِ الْعُمْرَةَ، لٰکِنْ تُریدٰانِ الْغَدْرَةَ،
و آنگاه که پیمان شکنان (طلحه و زبیر) نیرنگ کرده و گفتند: قصد انجام عمره داریم، تو به آن دو فرمودى: قسم به جانتان که قصد عمره ندارید، بلکه قصد خیانت دارید،
فَاَخَذْتَ الْبَیْعَةَ عَلَیْهِمٰا، وَجَدَّدْتَ الْمیثٰاقَ فَجَدّٰا فِى النِّفٰاقِ،
سپس از آن دو بیعت گرفتى و تجدید پیمان نمودى ولى آنان در نفاق کوشیدند
فَلَمّٰا نَبَّهْتَهُمٰا عَلىٰ فِعْلِهِمٰا، اَغْفَلاٰ وَعٰادٰا وَمَا انْتَفَعٰا، وَکٰانَ عٰاقِبَةُ اَمْرِهِمٰا خُسْراً،
و آنگاه که آنان را بر (عاقبت) کارشان آگاه ساختى، خود را به غفلت زده و (از پیش تو) بازگشتند در حالى که (از سخنانت) بهره اى نبردند و عاقبت کار آنها خسران و زیانکارى بود،
ثُمَّ تَلاٰهُمٰا اَهْلُ الشّٰامِ فَسِرْتَ اِلَیْهِمْ بَعْدَ الْإِعْذٰارِ،
سپس شامیان به دنبال آن دو به راه افتادند و پس از اتمام حجّت به سوى آنها حرکت نمودى،
وَهُمْ لاٰ یَدینُونَ دینَ الْحَقِّ، وَلاٰ یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ، هَمَجٌ رَعٰاعٌ ضٰآلُّونَ،
در حالى که آنان به دین حق ایمان نیاورده و در قرآن تدبّر ننمودند، (آنها) مردمى عوام و بى اراده و گمراه بودند
وَبِالَّذى اُنْزِلَ عَلىٰ مُحَمَّدٍ فیکَ کٰافِرُونَ، وَلِأَهْلِ الْخِلاٰفِ عَلَیْکَ نٰاصِرُونَ،
و به آنچه در مورد تو بر محمّد(ص) نازل شده کافر بودند و مخالفانت را یارى مى کردند،
وَقَدْ اَمَرَ اللهُ تَعٰالىٰ بِاتِّبٰاعِکَ، وَنَدَبَ الْمُؤْمِنینَ اِلىٰ نَصْرِکَ،
در حالى که خداى بلندمرتبه به پیروى تو فرمان داده و مؤمنان را به یاریت فرا خواند
وَقٰالَ عَزَّوَجَلَّ: یٰا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ، وَکُونُوا مَعَ الصّٰادِقینَ.
و خداوند عزیز و گرامى فرمود: اى کسانى که ایمان آورده اید از (مخالفتِ فرمان) خدا بپرهیزید و با صادقان و راستگویان باشید،
مَوْلاٰىَ بِکَ ظَهَرَ الْحَقُّ، وَقَدْ نَبَذَهُ الْخَلْقُ، وَاَوْضَحْتَ السُّنَنَ بَعْدَ الدُّرُوسِ وَالطَّمْسِ،
مولاى من حق به وسیله تو نمایان شد با آن که مردم آن را رها کرده بودند، و سنّتهاى اسلامى را بعد از فراموشى و نابودى آشکار ساختى،
فَلَکَ سٰابِقَةُ الْجِهٰادِ عَلىٰ تَصْدیقِ التَّنْزیلِ، وَلَکَ فَضیلَةُ الْجِهٰادِ عَلىٰ تَحْقیقِ التَّأْویلِ،
و سبقت به جهاد در طریق تصدیق به قرآن از آن توست، و فضیلت جهاد به خاطر تحقّق تأویل قرآن نیز از آن توست
وَعَدُوُّکَ عَدُوُّ اللهِ، جٰاحِدٌ لِرَسُولِ اللهِ، یَدْعُو بٰاطِلاً، وَیَحْکُمُ جٰائِراً، وَیَتَاَمَّرُ غٰاصِباً، وَیَدْعُو حِزْبَهُ اِلَى النّٰارِ،
و دشمن تو دشمن خدا و منکر رسول خداست، که به باطل دعوت مى کند و به ظلم حکومت کرده، و به غصب فرمان مى دهد، در حالى که گروهش را به سوى آتش فرا مى خواند،
وَعَمّٰارٌ یُجٰاهِدُ وَیُنٰادى بَیْنَ الصَّفَّیْنِ، اَلرَّوٰاحَ اَلرَّوٰاحَ اِلَى الْجَنَّةِ،
و عمّار یاسر (در راه خدا) جهاد کرده و در میان دو صف فریاد مى زد: حرکت کنید، حرکت کنید به سوى بهشت،
وَلَمَّا اسْتَسْقىٰ فَسُقِىَ اللَّبَنُ، کَبَّرَ وَقٰالَ قٰالَ لى رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، آخِرُ شَرٰابِکَ مِنَ الدُّنْیٰا ضَیٰاحٌ مِنْ لَبَنٍ، وَتَقْتُلُکَ الْفِئَةُ الْبٰاغِیَةُ،
و زمانى که آب خواست، و با شیر سیراب شد، نداى الله اکبر سر داد و گفت: رسول خدا ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ به من فرمود: آخرین نوشیدنى تو از دنیا جرعه اى از شیر است و گروهى ستمکار تو را مى کشند،
فَاعْتَرَضَهُ اَبُو الْعٰادِیَةِ الْفَزٰارِىُّ فَقَتَلَهُ، فَعَلىٰ اَبِى الْعٰادِیَةِ لَعْنَةُ اللهِ وَلَعْنَةُ مَلاٰئِکَتِهِ وَرُسُلِهِ اَجْمَعینَ،
پس ابوعادیه فزارى راه را بر او بست و او را به شهادت رساند، پس لعنت خدا و فرشتگان و تمامى فرستادگان بر ابوعادیه باد
وَعَلىٰ مَنْ سَلَّ سَیْفَهُ عَلَیْکَ، وَسَلَلْتَ سَیْفَکَ عَلَیْهِ یٰا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ، مِنَ الْمُشْرِکینَ وَالْمُنٰافِقینَ اِلى یَوْمِ الدّینِ،
و بر کسانى که به روى تو شمشیر کشیده و تو اى امیر مؤمنان بر آنها شمشیر کشیدى (و لعنت خدا بر) تمامى مشرکین و منافقین تا روز قیامت
وَعَلىٰ مَنْ رَضِىَ بِمٰا سٰائَکَ وَلَمْ یَکْرَهْهُ، وَاَغْمَضَ عَیْنَهُ وَلَمْ یُنْکِرْ،
و بر تمامى کسانى که بر ناراحتى تو خشنود گردیده و ناراحت نشدند و چشم برهم گذاشته و انکار نکردند،
اَوْ اَعٰانَ عَلَیْکَ بِیَدٍ اَوْ لِسٰانٍ، اَوْ قَعَدَ عَنْ نَصْرِکَ، اَوْ خَذَلَ عَنِ الْجِهٰادِ مَعَکَ،
یا با دست و زبان بر علیه تو کمک کردند، یا از یاریت عقب نشستند یا از جهاد همراه تو دست کشیدند،
اَوْ غَمَطَ فَضْلَکَ، وَجَحَدَ حَقَّکَ، اَوْ عَدَلَ بِکَ مَنْ جَعَلَکَ اللهُ اَوْلىٰ بِهِ مِنْ نَفْسِهِ،
یا فضلت را نادیده گرفته، و حقّت را منکر شدند، یا تو را با کسى برابر دانستند که خدا تو را نسبت به او برتر قرار داده است
وَصَلَوٰاتُ اللهِ عَلَیْکَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکٰاتُهُ، وَسَلاٰمُهُ وَتَحِیّٰاتُهُ، وَعَلَى الْأَئِمَّةِ مِنْ آلِکَ الطّٰاهِرینَ، اِنَّهُ حَمیدٌ مَجیدٌ،
و درود و رحمت و برکات خدا بر تو باد، و سلام و تحیت او نیز بر تو و بر امامان پاک از خاندان تو باد، که به یقین او ستوده و بزرگوار است،
وَالْأَمْرُ الْأَعْجَبُ وَالْخَطْـبُ الْأَفْـظَعُ بَعْدَ جَحْدِکَ حَقَّکَ، غَصْبُ الصِّدیقَةِ الطّٰاهِرَةِ الزَّهْرٰآءِ سَیِّدَةِ النِّسٰآءِ فَدَکاً،
و عجیب تر و سخت تر و بى رحمانه تر بعد از انکار حق تو، غصب فدک از صدّیقه طاهره حضرت زهرا سرور بانوان بود،
وَرَدُّ شَهٰادَتِکَ وَشَهٰادَةِ السَّیِّدَیْنِ سُلاٰلَتِکَ، وَعِتْرَةِ الْمُصْطَفىٰ صَلَّى اللهُ عَلَیْکُمْ،
و نپذیرفتن شهادت تو و دو آقاى از نسل تو و خاندان برگزیده پیامبر ـ که درود خدا بر شما باد ـ (بر فدک) بود،
وَقَدْ اَعْلَى اللهُ تَعٰالىٰ عَلَى الْأُمَّةِ دَرَجَتَکُمْ، وَرَفَعَ مَنْزِلَتَکُمْ، وَاَبٰانَ فَضْلَکُمْ، وَشَرَّفَکُمْ عَلَى الْعٰالَمینَ،
در حالى که خداوند متعال شما را بر امّت برترى داده و مقامتان را بالا برده بود و فضل شما را آشکار ساخته و شما را بر جهانیان برترى داده بود،
فَاَذْهَبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ وَطَهَّرَکُمْ تَطْهیراً،
خداوند پلیدى (گناه) را از شما دور ساخته و شما را کاملاً پاک نموده بود،
قٰالَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ: اِنَّ الْإِنْسٰانَ خُلِقَ هَلُوعاً، اِذٰا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً، وَاِذٰا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعاً، اِلَّا الْمُصَلّینَ.
خداوند عزیز و گرامى مى فرماید: به یقین انسان، حریص و کم طاقت آفریده شده است، هنگامى که بدى به او رسد بى تابى مى کند و هنگامى که خوبى به او رسد، مانع دیگران مى شود و (بخل مى ورزد) مگر نمازگزاران
فَاسْتَثْنَى اللهُ تَعالىٰ نَبِیَّهُ الْمُصْطَفىٰ، وَاَنْتَ یٰا سَیِّدَ الْأَوْصِیٰآءِ مِنْ جَمیعِ الْخَلْقِ،
پس خداوند متعال پیامبر برگزیده اش و تو را اى آقا و سرور جانشینان از میان تمامى مخلوقات استثنا کرد،
فَمٰا اَعْمَهَ مَنْ ظَلَمَکَ عَنِ الْحَقِّ، ثُمَّ اَقْرَضُوکَ سَهْمَ ذَوِى الْقُرْبىٰ مَکْراً، وَاَحٰادُوهُ عَنْ اَهْلِهِ جَوْراً،
پس چقدر گمراه است آن که در حق تو ستم نمود، سپس فریبکارانه سهم ذوى القربى را به تو قرض دادند و حال آن که با ظلم و ستم، آن را از اهلش دور ساخته بودند،
فَلَمّا اٰلَ الْأَمْرُ اِلَیْکَ اَجْرَیْتَهُمْ عَلىٰ مٰا اَجْرَیٰا، رَغْبَةً عَنْهُمٰا بِمٰا عِنْدَ اللهِ لَکَ،
پس زمانى را که حکومت به دست تو افتاد با اینکه از عمل آن دو نفر راضى نبودى به خاطر خداوند مردم را بر همان روشى که آن دو اجرا کردند باقى گذاردى،
فَاَشْبَهَتْ مِحْنَتُکَ بِهِمٰا مِحَنَ الْأَنْبِیٰآءِ عَلَیْهِمُ السَّلاٰمُ عِنْدَ الْوَحْدَةِ وَعَدَمِ الْأَنْصٰارِ،
پس گرفتارى تو به آن دو با گرفتارى پیامبران ـ که درود خدا بر آنان باد ـ در هنگام تنهایى و بى یاورى همانند شد،
وَاَشْبَهْتَ فِى الْبَیٰاتِ عَلَى الْفِرٰاشِ الذَّبیحَ عَلَیْهِ السَّلاٰمُ، اِذْ اَجَبْتَ کَمٰا اَجٰابَ،
و خوابیدنت در بستر پیامبر شبیه اسماعیل ذبیح ـ که درود خدا بر او باد ـ شد، آنگاه که همانند او پذیرفتى
وَاَطَعْتَ کَمٰا اَطٰاعَ اِسْمٰعیلُ صٰابِراً مُحْتَسِباً،
و همانند اسماعیل صابر و خیراندیش اطاعت نمودى،
اِذْ قٰالَ لَهُ: یٰا بُنَىَّ اِنّى اَرىٰ فِى الْمَنٰامِ اَنّى اَذْبَحُکَ، فَانْظُرْ مٰاذٰا تَرىٰ،
آن گاه که (پدرش) به او گفت: پسرم من در خواب دیدم که تو را ذبح مى کنم، پس بنگر رأى تو چیست
قٰالَ یٰا اَبَتِ افْعَلْ مٰا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنى اِنْ شٰآءَ اللهُ مِنَ الصّٰابِرینَ.
گفت: پدرم هر چه دستور دارى اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهى یافت.
وَکَذٰلِکَ اَنْتَ لَمّٰا اَبٰاتَکَ النَّبِىُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَاَمَرَکَ اَنْ تَضْجَعَ فى مَرْقَدِهِ وٰاقیاً لَهُ بِنَفْسِکَ،
و تو نیز چنین بودى آنگاه که پیامبر ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ شبانگاه تو را در منزلش جاى داده و به خوابیدن در بسترش فرمان داد تا با جان خویش او را حفظ کنى،
اَسْرَعْتَ اِلىٰ اِجٰابَتِهِ مُطیعاً، وَلِنَفْسِکَ عَلَى الْقَتْلِ مُوَطِّناً،
به سرعت فرمان او را اطاعت نموده و جانت را براى کشته شدن مهیّا ساختى،
فَشَکَرَ اللهُ تَعالىٰ طٰاعَتَکَ، وَاَبٰانَ عَنْ جَمیلِ فِعْلِکَ بِقَوْلِهِ جَلَّ ذِکْرُهُ: وَمِنَ النّٰاسِ مَنْ یَشْرى نَفْسَهُ ابْتِغٰآءَ مَرْضٰاتِ اللهِ.
پس خداوند بلندمرتبه فرمانبرداریت را پاداش داده و از کار نیکت با گفتارش ـ که یادش بزرگ است ـ چنین پرده برداشت: بعضى از مردم (با ایمان و فداکار) جان خود را به خاطر خشنودى خدا مى فروشند.
ثُمَّ مِحْنَتُکَ یَوْمَ صِفّینَ، وَقَدْ رُفِعَتِ الْمَصٰاحِفُ حیلَةً وَمَکْراً،
گرفتارى بعدى تو جنگ صفّین بود، آنگاه که از روى مکر و فریب قرآنها (بر نیزه ها) بالا برده شد،
فَاَعْرَضَ الشَّکُّ وَعُزِفَ الْحَقُّ، وَاتُّبِعَ الظَّنُّ،
پس (در میان سپاه) تردید پیدا شد و از حق روى گردان شده و از گمانِ (خود) پیروى نمودند،
اَشْبَهَتْ مِحْنَةَ هٰرُونَ اِذْ اَمَّرَهُ مُوسىٰ عَلىٰ قَوْمِهِ فَتَفَرَّقُوا عَنْهُ،
که (این گرفتارى تو) همانند گرفتارى هارون بود آنگاه که موسى او را بر قوم خویش امیر قرارداد، پس از گرد او پراکنده شدند
وَهٰرُونُ یُنادى بِهِمْ وَیَقُولُ یٰا قَوْمِ اِنَّمٰا فُتِنْتُمْ بِهِ، وَاِنَّ رَبَّکُمُ الرَّحْمٰنُ فَاتَّبِعُونى، وَاَطیعُوا اَمْرى،
در حالى که هارون آنها را صدا کرده ومى گفت، اى قوم من شما فقط به وسیله آن (گوساله سامرى) مورد آزمایش قرار گرفته اید و پروردگار شما خداوند رحمان است پس از من پیروى کنید و فرمانم را اطاعت نمایید
قالُوا لَنْ نَبْرَحَ عَلَیْهِ عٰاکِفینَ حَتّىٰ یَرْجِعَ اِلَیْنٰا مُوسىٰ،
ولى آنها گفتند ما همچنان گرد آن مى مانیم (و آن را پرستش مى کنیم) تا موسى به سوى ما باز گردد،
وَکَذٰلِکَ اَنْتَ لَمّٰا رُفِعَتِ الْمَصٰاحِفُ، قُلْتَ یٰا قَوْمِ اِنَّمٰا فُتِنْتُمْ بِهٰا وَخُدِعْتُمْ،
و تو نیز آنگاه که قرآنها (بر نیزه ها) بالا برده شد فرمودى: اى قوم من شما فقط به وسیله آن (قرآنها) مورد آزمایش قرار گرفته و فریب خوردید،
فَعَصَوْکَ وَخٰالَفُوا عَلَیْکَ، وَاسْتَدْعَوْا نَصْبَ الْحَکَمَیْنِ فَاَبَیْتَ عَلَیْهِمْ، وَتَبَرَّأْتَ اِلَى اللهِ مِنْ فِعْلِهِمْ، وَفَوَّضْتَهُ اِلَیْهِمْ،
پس نافرمانى کرده و با تو مخالفت نمودند و درخواست تعیین دو حکم کردند و تو درخواستشان را نپذیرفتى و از کار آنها به خدا پناه برده و کار را به خودشان واگذار نمودى،
فَلَمّٰا اَسْفَرَ الْحَقُّ وَسَفِهَ الْمُنْکَرُ، وَاعْتَرَفُوا بِالزَّلَلِ وَالْجَوْرِ عَنِ الْقَصْدِ، اِخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِهِ،
پس آنگاه که حق آشکار شده و باطل شناخته شد و به لغزش و عدول از حق اعتراف نمودند، بعد از آن اختلاف کردند،
وَاَلْزَمُوکَ عَلىٰ سَفَهِ التَّحْکیمِ الَّذى اَبَیْتَهُ وَاَحَبُّوهُ، وَحَظَرْتَهُ وَاَبٰاحُوا ذَنْبَهُمُ الَّذِى اقْتَرَفُوهُ،
و تو را بر پذیرش حکمیّت سفیهانه اى که از پذیرفتن آن خوددارى کردى و آنها مى پسندید مجبور ساختند و تو از آن منع نمودى، در حالى که آنها گناهى را که مرتکب شده بودند مجاز مى دانستند
وَاَنْتَ عَلىٰ نَهْجِ بَصیرَةٍ وَهُدىً، وَهُمْ عَلىٰ سُنَنِ ضَلاٰلَةٍ وَعَمىً،
و تو بر طریق آگاهى و هدایت و آنها بر طریق گمراهى و کوردلى بودند،
فَمٰا زٰالُوا عَلَى النِّفٰاقِ مُصِرّینَ، وَفِى الْغَىِّ مُتَرَدِّدینَ،
پس پیوسته بر نفاق پافشارى کرده و در گمراهى سرگردان بودند،
حَتّٰی اَذٰاقَهُمُ اللهُ وَبٰالَ اَمْرِهِمْ، فَاَمٰاتَ بِسَیْفِکَ مَنْ عٰانَدَکَ فَشَقِىَ وَهَوىٰ، وَاَحْیىٰ بِحُجَّتِکَ مَنْ سَعَدَ فَهُدِىَ،
تا این که خدا نتیجه کارشان را به آنها چشانید، پس با شمشیر تو دشمنانت را از میان برداشت در نتیجه بدبخت شده و سقوط کردند، و با حجّت و برهان تو سعادتمندان را زنده گردانید و در نتیجه هدایت شدند،
صَلَوٰاتُ اللهِ عَلَیْکَ غٰادِیَةً وَرٰآئِحَةً، وَعٰاکِفَةً وَذٰاهِبَةً،
درودهاى خدا بر تو باد صبحگان و شامگاهان و هنگام آمد و شد شب و روز
فَمٰا یُحیطُ الْمٰادِحُ وَصْفَکَ، وَلاٰ یُحْبِطُ الطّٰاعِنُ فَضْلَکَ،
پس توصیف کنندگان به وصفت احاطه نیابند، و بدخواهان فضلت را نپوشانند،
اَنْتَ اَحْسَنُ الْخَلْقِ عِبٰادَةً، وَاَخْلَصُهُمْ زَهٰادَةً، وَاَذَبُّهُمْ عَنِ الدّینِ،
تویى بهترین مخلوقات در عبادت و خالص ترین آنان در پارسایى و دفاع کننده ترین آنان از دین،
اَقَمْتَ حُدُودَ اللهِ بِجُهْدِکَ، وَفَلَلْتَ عَسٰاکِرَ الْمٰارِقینَ بِسَیْفِکَ،
حدود خدا را با فداکاریت بپا داشتى و لشکریان مارقین را با شمشیرت شکست دادى،
تُخْمِدُ لَهَبَ الْحُرُوبِ بِبَنٰانِکَ، وَتَهْتِکُ سُتُورَ الشُّبَهِ بِبَیٰانِکَ،
و آتش جنگها را به دست خویش فرو نشاندى، و پرده هاى شک و تردید را با بیانت کنار زدى
وَتَکْشِفُ لَبْسَ الْبٰاطِلِ عَنْ صَریحِ الْحَقِّ، لاٰ تَاْخُذُکَ فِى اللهِ لَوْمَةُ لاٰئِمٍ،
و پوشش باطل را از چهره حق کنار زدى، سرزنشِ سرزنش کنندگان تو را از راه خدا باز نداشت
وَفى مَدْحِ اللهِ تَعٰالىٰ لَکَ غِنىً عَنْ مَدْحِ الْمٰادِحینَ، وَتَقْریظِ الْوٰاصِفینَ،
و مدح خداوند بلندمرتبه تو را از مدح ثناگویان و تمجید توصیف کنندگان بى نیاز مى کند
قٰالَ اللهُ تَعٰالىٰ: مِنَ الْمُؤْمِنینَ رِجٰالٌ صَدَقُوا مٰا عٰاهَدُوا اللهَ عَلَیْهِ، فَمِنْهُمْ مَنْ قَضىٰ نَحْبَهُ، وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ، وَمٰا بَدَّلُوا تَبْدیلاً.
خداوند بلندمرتبه مى فرماید: در میان مؤمنان مردانى هستند که بر سر عهدى که با خدا بستند صادقانه ایستاده اند، بعضى پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند) و بعضى دیگر در انتظارند و هیچ گونه تغییرى در پیمان خود ندادند،
وَلَمّٰا رَأَیْتَ اَنْ قَتَلْتَ النّٰاکِثینَ وَالْقٰاسِطینَ وَالْمٰارِقینَ، وَصَدَقَکَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَعْدَهُ، فَاَوْفَیْتَ بِعَهْدِهِ،
و آنگاه که کشته شدن ناکثان (پیمان شکنان) و قاسطان (متجاوزان) و مارقان (بیرون روندگان از دین) را به دست خود ملاحظه نموده و وعده رسول خدا ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ را صادق یافتى، به پیمانت وفا نموده
قُلْتَ اَمٰا اٰنَ اَنْ تُخْضَبَ هٰذِهِ مِنْ هٰذِهِ، اَمْ مَتىٰ یُبْعَثُ اَشْقٰاهٰا،
و فرمودى: آیا وقت آن نرسیده که این (محاسنم) از این (خون سرم) رنگین شود؟ چه وقت شقى ترین آنان مأمور (کشتن من) مى شود؟
وٰاثِقاً بِاَنَّکَ عَلىٰ بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّکَ، وَبَصیرَةٍ مِنْ اَمْرِکَ،
در حالى که اطمینان داشت تو دلیل آشکار از جانب پروردگارت دارى و بر کارت آگاهى،
قٰادِمٌ عَلَى اللهِ، مُسْتَبْشِرٌ بِبَیْعِکَ الَّذى بٰایَعْتَهُ بِهِ، وَذٰلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظیمُ،
به خاطر خدا پیش قدم شده اى، و به معامله اى که با خدا کرده اى شادمانى و این رستگارى بزرگى است،
اَللّـٰهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ اَنْبِیٰآئِکَ، وَاَوْصِیٰآءِ اَنْبِیٰآئِکَ بِجَمیعِ لَعَنٰاتِکَ، وَاَصْلِهِمْ حَرَّ نٰارِکَ،
خدایا قاتلان پیامبرانت و قاتلان جانشینان آنان را به تمامى نفرینهایت لعنت کن و با گرمى آتش دوزخت بسوزان،
وَالْعَنْ مَنْ غَصَبَ وَلِیَّکَ حَقَّهُ، وَاَنْکَرَ عَهْدَهُ، وَجَحَدَهُ بَعْدَ الْیَقینِ وَالْإِقْرٰارِ بِالْوِلاٰیَةِ لَهُ یَوْمَ اَکْمَلْتَ لَهُ الدّینَ،
و لعنت کن کسانى را که حقّ ولیّت را غصب نموده و پیمانش را انکار کردند و بعد از یقین و اقرار به ولایتش در روزى که دین را براى او کامل گرداندى، آن را انکار نمودند،
اَللّـٰهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ وَمَنْ ظَلَمَهُ، وَاَشْیٰاعَهُمْ وَاَنْصٰارَهُم،
خدایا قاتلان امیر مؤمنان و کسانى که به او ظلم نمودند و پیروان و یاران آنها را لعنت کن،
اَللّـٰهُمَّ الْعَنْ ظٰالِمى الْحُسَیْنِ وَقٰاتِلیهِ، وَالْمُتٰابِعینَ عَدُوَّهُ وَنٰاصِریهِ، وَالرّٰاضینَ بِقَتْلِهِ وَخٰاذِلیهِ لَعْناً وَبیلاً،
خدایا ظالمان در حقّ امام حسین و قاتلانش و پیروان و یاوران دشمنش و کسانى که به کشتنش رضایت دادند و دست از یاریش کشیدند را بسیار لعنت کن،
اَللّـٰهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظٰالِمٍ ظَلَمَ آلَ مُحَمَّدٍ وَمٰانِعیهِمْ حُقُوقَهُمْ،
خدایا نخستین ظالمان در حق خاندان محمّد(ص) و منع کنندگان از حقّشان را لعنت کن
اَللّـٰهُمَّ خُصَّ اَوَّلَ ظٰالِمٍ وَغٰاصِبٍ لاِٰلِ مُحَمَّدٍ بِاللَّعْنِ، وَکُلَّ مُسْتَنٍّ بِمٰا سَنَّ اِلىٰ یَوْمِ الْقِیٰمَةِ،
خدایا لعنت را بر نخستین ظالم و غاصب حقّ خاندان محمّد (صلّی الله علیه وآله) و هر کسى را که از این سنّت باطل تا روز قیامت پیروى مى کند قرار ده،
اَللّـٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ خٰاتَمِ النَّبِیّینَ، وَعَلىٰ عَلِىٍّ سَیِّدِ الْوَصِیّینَ، وَآلِهِ الطّٰاهِرینَ،
خدایا بر محمّد خاتم پیامبرانت و بر على آقا و سرور جانشینان و خاندان پاکش درود فرست
وَاجْعَلْنٰا بِهِمْ مُتَمَسِّکینَ، وَبِوِلاٰیَتِهِمْ مِنَ الْفٰآئِزینَ الْاٰمِنینَ، اَلَّذینَ لاٰ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاٰ هُمْ یَحْزَنُونَ.
و ما را از ارادتمندان آنان قرار ده و با ولایت آنان ما را از رستگاران و ایمنانى که هراس و اندوهى ندارند قرار ده.
یادآورى: کسانى که توفیق زیارت آن حضرت را در روز غدیر از نزدیک ندارند، شایسته است هر جا که هستند از راه دور، خواندن این زیارت را غنیمت بشمرند.
زیارت سوم: زیارت کوتاهى است که «سیّد بن طاووس» در «اقبال» از امام صادق (علیه السلام) براى روز غدیر نقل کرده است و آنها که فرصت زیارت طولانىِ قبل را ندارند مى توانند به خواندن این زیارت اکتفا کنند. مى فرماید: اگر در روز غدیر در مشهد مولاى ما امیر مؤمنان صلوات الله علیه و آله حضور داشتى بعد از نماز، با نزدیک شدن به قبرش و اگر در شهرهاى دیگر مى باشى، بعد از نماز با اشاره به قبرش بخوان:
وَمَوْضِعِ سِرِّهِ وَخِیَرَتِهِ مِنْ اُسْرَتِهِ، وَوَصِیِّهِ وَصَفْوَتِهِ، وَخٰالِصَتِهِ وَاَمینِهِ وَوَلِیِّهِ،
و جایگاه اسرار و بهترین برگزیده از خاندانش، و جانشین و برگزیده اش، و خیرخواه و امین و دوستدارش
اَللّـٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ وَلِیِّکَ وَاَخى نَبِیِّکَ، وَوَزیرِهِ وَحَبیبِهِ وَخَلیلِهِ،
خدایا درود فرست بر ولىّ و برادر پیامبرت، و وزیر و محبوب و دوستش،
وَاَشْرَفِ عِتْرَتِهِ الَّذینَ آمَنُوا بِهِ، وَاَبىٰ ذُرِّیَّتِهِ، وَبٰابِ حِکْمَتِهِ،
و گرامى ترین خاندانش که به او ایمان آوردند، و پدر فرزندانش، و درگاه حکمتش،
وَالنّٰاطِقِ بِحُجَّتِهِ، وَالدّٰاعى اِلىٰ شَریعَتِهِ، وَالْمٰاضى عَلىٰ سُنَّتِهِ،
و گوینده به دلیل و برهانش، و دعوت کننده به دینش، و قاطع در اجراى سنّتش،
وَخَلیفَتِهِ عَلىٰ اُمَّتِهِ، سَیِّدِ الْمُسْلِمینَ وَاَمیرِ الْمُؤْمِنینَ، وَقٰآئِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلینَ،
و جانشین در میان امّتش، آقا و سرور مسلمانان و امیرمؤمنان، و پیشواى سفیدرویان،
اَفْضَلَ مٰا صَلَّیْتَ عَلىٰ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِکَ، وَاَصْفِیٰآئِکَ وَاَوْصِیٰآءِ اَنْبِیٰآئِکَ،
درود فرست) برترین درودى که بر هر یک از مخلوقات و برگزیدگان و جانشینان پیامبرانت فرستاده اى،
اَللّـٰهُمَّ اِنّى اَشْهَدُ اَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنْ نَبِیِّکَ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ مٰا حُمِّلَ،
خدایا به یقین گواهى مى دهم که او آنچه از جانب پیامبرت ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ به عهده داشت به انجام رسانید،
وَرَعىٰ مَا اسْتُحْفِظَ، وَحَفِظَ مَا اسْتُودِعَ، وَحَلَّلَ حَلاٰلَکَ، وَحَرَّمَ حَرٰامَکَ،
و آنچه که حفظش را عهده دار شده بود، رعایت نمود، و آنچه نزدش ودیعه بود حفظ کرد، و حلال تو را حلال و حرام تو را حرام شمرد،
وَاَقٰامَ اَحْکٰامَکَ، وَدَعٰا اِلىٰ سَبیلِکَ، وَوٰالىٰ اَوْلِیٰآئَکَ، وَعٰادىٰ اَعْدٰآئَکَ،
و احکام تو را بپا داشت و به راهت دعوت نمود، و دوستانت را دوست و دشمنانت را دشمن داشت،
وَجٰاهَدَ النّٰاکِثینَ عَنْ سَبیلِکَ، وَالْقٰاسِطینَ وَالْمٰارِقینَ عَنْ اَمْرِکَ، صٰابِراً مُحْتَسِباً،
و با پیمان شکنان راهت و با بیرون روندگان از دین و خارج شوندگان از فرمانت جهاد نمود، در حالى که شکیبا و راضى بود،
مُقْبِلاً غَیْرَ مُدْبِرٍ، لاٰ تَاْخُذُهُ فِى اللهِ لَوْمَةُ لاٰئِمٍ، حَتّىٰ بَلَغَ فى ذٰلِکَ الرِّضٰا،
رو آورنده به جهاد نه روى گردان از آن سرزنش ملامت گران او را از راه خدا بازنداشت، تا این که در این راه به مقام رضاى (خداوند) رسید
وَسَلَّمَ اِلَیْکَ الْقَضٰآءَ، وَعَبَدَکَ مُخْلِصاً، وَنَصَحَ لَکَ مُجْتَهِداً،
و سرنوشت خویش را تسلیم تو کرد و تو را خالصانه عبادت نمود و با نهایت کوشش خیرخواهى براى (دین) تو کرد،
حَتّىٰ اَتیٰهُ الْیَقینُ، فَقَبَضْتَهُ اِلَیْکَ شَهیداً سَعیداً، وَلِیّاً تَقِیّاً، رَضِیّاً زَکِیّاً، هٰادِیاً مَهْدِیّاً،
تا این که زمان وفاتش فرا رسید، پس قبض روحش نمودى در حالى که شهید و نیک بخت، دوستدار (تو) و پرهیزگار، خشنود و پاک، هدایتگر و هدایت یافته بود
اَللّـٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَعَلَیْهِ، اَفْضَلَ مٰا صَلَّیْتَ عَلىٰ اَحَدٍ مِنْ اَنْبِیٰآئِکَ وَاَصْفِیٰآئِکَ، یٰا رَبَّ الْعٰالَمینَ.
خدایا بر محمّد و بر او درود فرست، بهترین درودى که بر هر یک از پیامبران و برگزیدگانت فرستاده اى، اى پروردگار جهانیان بر هر یک از پیامبران و برگزیدگانت فرستاده اى، اى پروردگار جهانیان.
