اعمال ستون هفتم
اعمال ستون هفتم: این محلّ مقامی است که حق‌تعالی در آن، توفیق توبه و بازگشت را به آدم (ع) داد، پس به سوی آن برو و جلوی آن رو به قبله بایست و بگو:
بِسْمِ اللّٰهِ، وَبِاللّٰهِ، وَعَلَىٰ مِلَّةِ رَسُولِ اللّٰهِ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ،
به نام خدا و با خدا و بر آیین رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد)
وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللّٰهِ
و معبودی جز خدا نیست، محمّد رسول خداست
السَّلامُ عَلَىٰ أَبِينا آدَمَ وَأُمِّنا حَوَّاءَ
سلام بر پدرمان آدم و مادرمان حوا
السَّلامُ عَلَىٰ هابِيلَ الْمَقْتُولِ ظُلْماً وَعُدْواناً عَلَىٰ مَواهِبِ اللّٰهِ وَرِضْوانِهِ
و سلام بر هابیل، کشته شده به ستم و دشمنی از روی حسادت قابیل بر عطاهای خدا و خشنودی حق نسبت به او،
السَّلامُ عَلَىٰ شَيْثٍَ صَفْوَةِ اللّٰهِ الْمُخْتارِ الْأَمِينِ وَعَلَى الصَِّفْوَةِ الصَّادِقِينَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِ الطَّيِّبِينَ أَوَّلِهِمْ وَآخِرِهِمْ
سلام بر شیث برگزیده خدا، آن انتخاب شده امین و برگزیده صادقان از نسل پاکش از آغاز و انجامشان
السَّلامُ عَلَىٰ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَيَعْقُوبَ وَعَلَىٰ ذُرِّيَّتِهِمُ الْمُخْتارِينَ
سلام بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و بر نسل انتخاب شده آنان
السَّلامُ عَلَىٰ مُوسىٰ كَلِيمِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَىٰ عِيسىٰ رُوحِ اللّٰهِ
سلام بر موسی هم‌سخن خدا، سلام بر عیسی روح خدا
السَّلامُ عَلَىٰ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللّٰهِ خاتَِمِ النَّبِيِّينَ
سلام بر محمّد بن عبدالله خاتم پیامبران
السَّلامُ عَلَىٰ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ وَذُرِّيَّتِهِ الطَّيِّبِينَ وَرَحْمَةُ اللّٰهِ وَبَرَكاتُهُ،
سلام بر امیرمؤمنان و نسل پاکش و رحمت و برکات خدا بر او باد
السَّلامُ عَلَيْكُمْ فِي الْأَوَّلِينَ، السَّلامُ عَلَيْكُمْ فِي الْآخِرينِ
سلام بر شما در پیشینیان، سلام بر شما در پسینیان
السَّلامُ عَلىٰ فاطِمَةَ الزَّهْراءِ، السَّلامُ عَلَى الْأَئِمَّةِ الْهادِينَ شُهَداءِ اللّٰهِ عَلَىٰ خَلْقِهِ
سلام بر فاطمه زهرا، سلام بر امامان هدایت کننده، گواهان خدا بر بندگانش
السَّلامُ عَلَى الرَّقِيبِ الشَّاهِدِ عَلَى الْأُمَمِ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِينَ.
سلام بر دیده‌بان و گواه بر امّت‌ها برای خدا پروردگار جهانیان.
سپس نزد این ستون چهار رکعت نماز بخوان، در رکعت اول «حمد» و «قدر» و در رکعت دوم «حمد» و «توحید» و در رکعت سوم و چهارم هم به همین ترتیب عمل کن، پس از فراغت از چهار رکعت و «تسبیح حضرت زهرا» بگو:
اللّٰهُمَّ إِنْ كُنْتُ قَدْ عَصَيْتُكَ فَإِنِّي قَدْ أَطَعْتُكَ فِي الْإِيمانِ مِنِّي بِكَ مَنّاً مِنْكَ عَلَيَّ لَامَنّاً مِنِّي عَلَيْكَ
خدایا اگر کسی بوده‌ام که تو را معصیت کردم، در مقابل اطاعتت کردم در ایمانم به تو، از باب منّتی که از سوی تو بر من است نه منّتی که از من بر توست
وَأَطَعْتُكَ فِي أَحَبِّ الْأَشْيَاءِ لَكَ لَمْ أَتَّخِذْ لَكَ وَلَداً، وَلَمْ أَدْعُ لَكَ شَرِيكاً
و اطاعتت کردم در محبوب‌ترین چیزها پیش تو آن اینکه مانند بی‌خردان فرزندی برای تو نگرفتم و شریکی برایت نخواندم
وَقَدْ عَصَيْتُكَ فِي أَشْياءَ كَثِيرَةٍ عَلَىٰ غَيْرِ وَجْهِ الْمُكابَرَةِ لَكَ وَلَا الْخُرُوجِ عَنْ عُبُودِيَّتِكَ
البته در بسیاری از امور معصیت تو را مرتکب شدم نه از روی عناد و دشمنی و نه از باب بیرون رفتن از عرصۀ بندگی‌ات
وَلَا الْجُحُودِ لِرُبُوبِيَّتِكَ، وَلَكِنِ اتَّبَعْتُ هَوايَ وَأَزَلَّنِي الشَّيْطانُ بَعْدَ الْحُجَّةِ عَلَيَّ وَالْبَيانِ
و نه از جهت انکار مقام ربوبیتت، بلکه هوای نفسم را پیروی کردم و شیطان مرا لغزاند، آن هم بعد از حجّت و بیان تو بر من
فَإِنْ تُعَذِّبْنِي فَبِذُنُوبِي غَيْرَ ظالِمٍ لِي، وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّي وَتَرْحَمْنِي فَبِجُودِكَ وَكَرَمِكَ يَا كَرِيمُ
پس اگر عذابم کنی، به خاطر گناهانم می‌باشد و در این عذاب ستمکار به من نیستی و اگر از من گذشت کنی و ترحّم فرمایی فقط از روی جود و کرم توست ای کریم
اللّٰهُمَّ إِنَّ ذُنُوبِي لَمْ يَبْقَ لَها إِلّا رَجاءُ عَفْوِكَ وَقَدْ قَدَّمْتُ آلَةَ الْحِرْمانِ
خدایا برای گناهانم نمانده، مگر امید بخشیدنت و اینک تقدیم می‌کنم ابزار محرومیت را که تهیدستی و نیاز من است
فَأَنَا أَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ مَا لَا أَسْتَوْجِبُهُ، وَأَطْلُبُ مِنْكَ مَا لَاأَسْتَحِقُّهُ
پس از تو خواستارم چیزی را که سزاوار آن نیستم و از تو می‌خواهم آنچه را که مستحقّش نمی‌باشم
اللّٰهُمَّ إِنْ تُعَذِّبْنِي فَبِذُنُوبِي وَلَمْ تَظْلِمْنِي شَيْئاً، وَ إِنْ تَغْفِرْ لِي فَخَيْرُ راحِمٍ أَنْتَ يَا سَيِّدِي
خدایا اگر عذابم کنی به گناهانم عذاب کردی و هیچ ستمی بر من روا نداشتی و اگر مرا بیامرزی پس تو بهترین رحم‌کنندگانی ای آقای من
اللّٰهُمَّ أَنْتَ أَنْتَ وَأَنَا أَنَا، أَنْتَ الْعَوَّادُ بِالْمَغْفِرَةِ، وَأَنَا الْعَوَّادُ بِالذُّنُوبِ
خدایا تو تویی و من منم، تو بسیار بازگشت کننده به آمرزشی و من بسیار بازگشت کننده به گناهانم
وَأَنْتَ الْمُتَفَضِّلُ بِالْحِلْمِ، وَأَنَا الْعَوَّادُ بِالْجَهْلِ
و تو محبت کننده‌ای از روی بردباری و من بازگشت‌کننده‌ام به گناهم از روی نادانی
اللّٰهُمَّ فَإِنِّي أَسْأَلُكَ يَا كَنْزَ الضُّعَفاءِ، يَا عَظِيمَ الرَّجاءِ، يَا مُنْقِذَ الْغَرْقىٰ، يَا مُنْجِيَ الْهَلْكىٰ
خدایا پس من از تو درخواست می‌کنم ای گنج ناتوانان، ای بزرگ امید، ای رهاننده غریقان، ای نجات‌دهندۀ هلاک‌شدگان
يَا مُمِيتَ الْأَحْياءِ، يَا مُحْيِيَ الْمَوْتىٰ، أَنْتَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ
ای میراننده زندگان، ای زنده‌کننده مردگان، تویی خدایی که معبودی جز تو نیست
أَنْتَ الَّذِي سَجَدَ لَكَ شُعاعُ الشَّمْسِ، وَدَوِيُّ الْماءِ، وَحَفِيفُ الشَّجَرِ
تویی آن‌که برایت سجده کرد شعاع خورشید و خروش آب و صدای درخت
وَنُورُ الْقَمَرِ، وَظُلْمَةُ اللَّيْلِ، وَضَوْءُ النَّهارِ، وَخَفَقانُ الطَّيْرِ
و نور ماه و تاریکی شب و روشنایی روز و حرکت بال پرندگان
فَأَسْأَلُكَ اللَّهُمَّ يَا عَظِيمُ بِحَقِّكَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الصَّادِقِينَ
بنابراین از تو می‌خواهم خدایا، ای بزرگ به حقی که بر محمّد و خاندان صادقش داری
وَبِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الصَّادِقِينَ عَلَيْكَ، وَبِحَقِّكَ عَلَىٰ عَلِيٍّ، وَبِحَقِّ عَلِيٍّ عَلَيْكَ، وَبِحَقِّكَ عَلَىٰ فاطِمَةَ، وَبِحَقِّ فاطِمَةَ عَلَيْكَ؛
و به حقّی که محمّد و خاندان صادقش بر تو دارند و به حق تو بر علی و به حق علی بر تو و به حق تو بر فاطمه و به حق فاطمه بر تو؛
وَبِحَقِّكَ عَلَى الْحَسَنِ، وَبِحَقِّ الْحَسَنِ عَلَيْكَ، وَبِحَقِّكَ عَلَىٰ الْحُسَيْنِ، وَبِحَقِّ الْحُسَيْنِ عَلَيْكَ، فَإِنَّ حُقُوقَهُمْ عَلَيْكَ مِنْ أَفْضَلِ إِنْعامِكَ عَلَيْهِمْ
و به حق تو بر حسن و به حق حسن بر تو و به حق تو بر حسین و به حق حسین بر تو که حقوق ایشان بر تو از برترین نعمت دادن، نعمت دادن تو بر آن‌هاست
وَبِالشَّأْنِ الَّذِي لَكَ عِنْدَهُمْ، وَبِالشَّأْنِ الَّذِي لَهُمْ عِنْدَكَ، صَلِّ عَلَيْهِمْ يَا رَبِّ صَلاةً دائِمَةً مُنْتَهىٰ رِضاكَ
و به حق جایگاهی که برای تو نزد ایشان است و به جایگاهی که برای آنان نزد توست بر ایشان درود فرست ای پروردگار، درودی پاینده تا نهایت خشنودی‌ات
وَاغْفِرْ لِي بِهِمُ الذُّنُوبَ الَّتِي بَيْنِي وَبَيْنَكَ
و به حق آنان بر من بیامرز گناهانی را که بین من و توست
وَأَرْضِ عَنِّي خَلْقَكَ، وَأَتْمِمْ عَلَيَّ نِعْمَتَكَ كَما أَتْمَمْتَها عَلىٰ آبائِي مِنْ قَبْلُ
و بندگانت را از من راضی کن و نعمتت را بر من کامل فرما، چنان‌که از پیش، بر پدرانم کامل کردی
وَلَا تَجْعَلْ لِأَحَدٍ مِنَ الْمَخْلُوقِينَ عَلَيَّ فِيهَا امْتِناناً، وَامْنُنْ عَلَيَّ كَما مَنَنْتَ عَلىٰ آبائِي مِنْ قَبْلُ
و برای احدی از بندگانت در آن بر من منّتی قرار مده و بر من منّت نه، چنان‌که از پیش بر پدرانم منّت نهادی
يَا كهيعص . اللّٰهُمَّ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ فَاسْتَجِبْ لِي دُعَائِي فِيما سَأَلتُ، يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ يَا كَرِيمُ.
ای کهیعص؛ خدایا چنان‌که بر محمّد و خاندانش درود می‌فرستی، دعایم را در آنچه از تو درخواست کردم اجابت کن، ای کریم، ای کریم، ای کریم.
پس به سجده برو و در سجده بگو:
يَا مَنْ يَقْدِرُ عَلَىٰ حَوائِجِ السَّائِلِينَ، وَيَعْلَمُ مَا فِي ضَمِيرِ الصَّامِتِينَ
ای آن‌که بر برآوردن حاجات خواهندگان قدرت دارد و آنچه در باطن لب فروبستگان است می‌داند
يَا مَنْ لَايَحْتاجُ إِلَى التَّفْسِيرِ، يَا مَنْ يَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ
ای به آن‌که به تفسیر محتاج نمی‌گردد، ای آن‌که می‌داند خیانت دیده‌ها را و آنچه سینه‌ها پنهان کند
يَا مَنْ أَنْزَلَ الْعَذابَ عَلَىٰ قَوْمِ يُونُسَ وَهُوَ يُرِيدُ أَنْ يُعَذِّبَهُمْ
ای آن‌که عذاب را بر قوم یونس فرو فرستاد و اراده داشت آنان را عذاب کند
فَدَعَوْهُ وَتَضَرَّعُوا إِلَيْهِ فَكَشَفَ عَنْهُمُ الْعَذابَ وَمَتَّعَهُمْ إِلىٰ حِينٍ
ولی او را خواندند و به درگاهش زاری کردند پس عذاب را از آنان برطرف ساخت و تا مدّتی از زندگی بهره‌مندشان ساخت
قَدْ تَرىٰ مَكانِي، وَتَسْمَعُ دُعائِي، وَتَعْلَمُ سِرِّي وَعَلانِيَتِي وَحالِي صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ
البته جایم را می‌بینی و دعایم را می‌شنوی و نهان و آشکار حالم را می‌دانی، بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست
وَاكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ دِينِي وَ دُنْيايَ وَ آخِرَتِي.
و مرا بازدار کن از آنچه به اندوهم برده، از کار دین و دنیا و آخرتم
پس «هفتاد مرتبه» بگو « یَا سَیِّدِی» آنگاه سر از سجده بردار و بگو:
يَا رَبِّ أَسْأَلُكَ بَرَكَةَ هٰذَا الْمَوْضِعِ وَبَرَكَةَ أَهْلِهِ، وَأَسْأَلُكَ أَنْ تَرْزُقَنِي مِنْ رِزْقِكَ رِزْقاً حَلالاً طَيِّباً تَسُوقُهُ إِلَيَّ بِحَوْلِكَ وَقُوَّتِكَ وَأَنَا خَائِضٌ فِي عافِيَةٍ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
پروردگارا از تو می‌خواهم برکت این جایگاه و برکت اهلش را و از تو می‌خواهم که نصیبم کنی از روزی‌ات روزی حلال و پاکیزه که سوق دهی آن را به سوی من، به قدرت و نیرویت، درحالی‌که من در تندرستی کامل فرو رفته باشم ای مهربان‌ترین مهربانان.
نویسنده گوید: در کتاب «مزار قدیم» در دعای این مقام بعد از «یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ یَا کَرِیمُ» و پیش از سجده ذکر شده دعای «اللّٰهُمَّ یَا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکارِهِ» که از دعاهای سجّادیه است و متن آن در باب اول در ضمن دعاهای ایمنی از شرّ دشمنان و بلاها و ترس گذشت. پس از آن فرمود: آنگاه بگو:
اللّٰهُمَّ إِنَّكَ تَعْلَمُ وَلَا أَعْلَمُ، وَتَقْدِرُ وَلَا أَقْدِرُ، وَأَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ، صَلِّ اللَّهُمَّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي، وَتَجاوَزْ عَنِّي، وَتَصَدَّقْ عَلَيَّ مَا أَنْتَ أَهْلُهُ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
خدایا تو می‌دانی و من نمی‌دانم و تو می‌توانی و من نمی‌توانم و تو دانای غیب‌هایی، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و مرا بیامرز و به من رحم کن و از من درگذر و بر من تصدّق کن آنچه را تو سزاوار آنی، ای مهربان‌ترین مهربانان
سپس به سجده برو و بگو: «یَا مَنْ یَقْدِرُ عَلَىٰ حَوائِجِ السَّائِلِینَ» تا آخر دعا. و نیز آگاه باش روایات بسیار در برتری و مزیت ستون هفتم وارد شده. شیخ کلینی به سند معتبر روایت کرده: امیرمؤمنان(علیه‌السلام) رو به این ستون نماز می‌خواند و چنان نزدیک به آن می‌ایستاد که بین آن حضرت و ستون فاصله در حدّی بود که بزی عبور کند. و در روایت معتبر دیگر وارد شده: هر شب شصت هزار فرشته، از عالم بالا نازل می‌شوند و کنار ستون هفتم نماز می‌خوانند و این به صورتی است که تا قیامت به هر شصت هزار نفر یک بار نوبت می‌رسد و فرصتی برای مراجعه دوبارۀ آنان نیست. در حدیث معتبر از امام صادق(علیه‌السلام) آمده: که ستون هفتم مقام حضرت ابراهیم است. شیخ کلینی در کتاب کافی به سند صحیح از ابو اسماعیل سرّاج روایت کرده: معاویه بن وهب دست مرا گرفت و گفت: ابوحمزه ثمالی دست مرا گرفت و گفت: اصبغ بن نباته دست مرا گرفت و ستون هفتم را به من نشان داد و گفت: این ستون مقام حضرت امیرمؤمنان است که نزد آن نماز می‌خواند و امام مجتبی(علیه‌السلام) کنار ستون پنجم نماز می‌خواند و وقتی امیرمؤمنان حضور نداشت، امام مجتبی(علیه‌السلام) به جای آن حضرت نماز می‌خواند و آن از درب کِنده است در هر صورت، اخبار در فضیلت این ستون بسیار است و بنای ما بر اختصار می‌باشد.
