دعای شب آخر ماه شعبان و شب اول رمضان

شیخ طوسی از حارث بن مغیره نضری روایت کرده: که امام صادق(علیه‌السلام) در شب آخر ماه شعبان و شب اوّل ماه رمضان می‌خواند:

اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا الشَّهْرَ الْمُبارَكَ الَّذِى أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ

خدایا، این ماه مبارک که قرآن در آن نازل شده

وَجُعِلَ هُدىً لِلنَّاسِ وَبَيِّناتٍ مِنَ الْهُدىٰ وَالْفُرْقانِ قَدْ حَضَرَ

و هدایتی برای مردم و دلایل روشنی از هدایت و تمیز میان حق و باطل قرار داده شده است، فرا رسید

فَسَلِّمْنا فِيهِ وَسَلِّمْهُ لَنا وَتَسَلَّمْهُ مِنّا فِى يُسْرٍ مِنْكَ وَعافِيَةٍ،

پس ما را در آن به‌سلامت بدار و آن را برایمان سالم نگهدار و از سوی خویش در حال آسانی و سلامت کامل از ما تحویل بگیرش،

يَا مَنْ أَخَذَ الْقَلِيلَ وَشَكَرَ الْكَثِيرَ اقْبَلْ مِنِّى الْيَسِيرَ؛

ای آن‌که اندک را بپذیرد و بسیار را قدر نهد، از من اندک را بپذیر؛

اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ أَنْ تَجْعَلَ لِى إِلىٰ كُلِّ خَيْرٍ سَبِيلاً، وَمِنْ كُلِّ مَا لَاتُحِبُّ مانِعاً يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ،

خدایا، از تو می‌خواهم برای من به‌سوی هر خیری راهی و از هرچه نمی‌پسندی مانعی قرار دهی، ای مهربان‌ترین مهربانان

يَا مَنْ عَفا عَنِّى وَعَمَّا خَلَوْتُ بِهِ مِنَ السَّيِّئاتِ،

ای آن‌که از من درگذشت و از آنچه از زشتی‌ها در پنهان انجام دادم چشم‌پوشی کرد،

يَا مَنْ لَمْ يُؤاخِذْنِى بِارْتِكابِ الْمَعاصِى، عَفْوَكَ عَفْوَكَ عَفْوَكَ، يَا كَرِيمُ؛

ای آن‌که مرا به سبب ارتکاب گناهان سرزنش ننمود، عفوت، عفوت، عفوت را خواهم، ای بزگوار و مهمان‌نواز؛

إِلٰهِى وَعَظْتَنِى فَلَمْ أَتَّعِظْ، وَزَجَرْتَنِى عَنْ مَحارِمِكَ فَلَمْ أَنْزَجِرْ، فَما عُذْرِى، فَاعْفُ عَنِّى يَا كَرِيمُ، عَفْوَكَ عَفْوَكَ؛

معبودم پندم فرمودی، پندپذیر نشدم و از حرام‌هایت بازم داشتی، باز نایستادم، پس مرا چه عذری است؟ از من درگذر ای بزرگوار و مهمان‌نواز، عفوت، عفوت را خواهم؛

اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ، وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ

خدایا! آسودگی به گاه مرگ و گذشت هنگام حساب را از تو می‌خواهم

عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ التَّجاوُزُ مِنْ عِنْدِكَ

گناه از بنده‌ات بزرگ شده، پس شایسته است گذشت از جانب تو نیکو باشد

يَا أَهْلَ التَّقْوىٰ وَيَا أَهْلَ الْمَغْفِرَةِ، عَفْوَكَ عَفْوَكَ؛

ای پروا پذیر و شایسته آمرزش، عفوت، عفوت را خواهم؛

اللّٰهُمَّ إِنِّى عَبْدُكَ بْنُ عَبْدِكَ بْنُ أَمَتِكَ ضَعِيفٌ فَقِيرٌ إِلىٰ رَحْمَتِكَ

خدایا! من بنده تو، فرزند بنده تو، فرزند کنیز توأم، ناتوانم، به رحمتت نیازمندم، تو فرود آورنده دارایی و برکت بر بندگانت هستی،

وَأَنْتَ مُنْزِلُ الْغِنىٰ وَالْبَرَكَةِ عَلَى الْعِبادِ، قاهِرٌ مُقْتَدِرٌ أَحْصَيْتَ أَعْمالَهُمْ، وَقَسَمْتَ أَرْزاقَهُمْ

چیره و توانایی، کارهای بندگان را شمرده‌ای و روزی‌شان را تقسیم کرده‌ای

وَجَعَلْتَهُمْ مُخْتَلِفَةً أَلْسِنَتُهُمْ وَأَلْوانُهُمْ خَلْقاً مِنْ بَعْدِ خَلْقٍ،

و زبان‌ها و رنگ‌هایشان را گوناگون قرار دادی، آفرینشی از پس آفرینش دیگر،

وَلَا يَعْلَمُ الْعِبادُ عِلْمَكَ، وَلَا يَقْدِرُ الْعِبادُ قَدْرَكَ، وَكُلُّنا فَقِيرٌ إِلىٰ رَحْمَتِكَ، فَلا تَصْرِفْ عَنِّى وَجْهَكَ،

بندگان کرانه‌های دانشت را نمی‌دانند و جایگاهت را اندازه ندارند و همه ما نیازمند به رحمت توییم، روی از من برمتاب

وَاجْعَلْنِى مِنْ صالِحِى خَلْقِكَ فِى الْعَمَلِ وَالْأَمَلِ وَالْقَضاءِ وَالْقَدَرِ

و مرا در عمل و آرزو و قضا و قدر از شایستگان بندگانت قرار ده؛

اللّٰهُمَّ أَبْقِنِى خَيْرَ الْبَقاءِ، وَأَفْنِنِى خَيْرَ الْفَناءِ عَلَىٰ مُوالاةِ أَوْلِيائِكَ، وَمُعاداةِ أَعْدائِكَ وَالرَّغْبَةِ إِلَيْكَ

خدایا، مرا باقی بدار به بهترین بقاء و بمیران به بهترین مرگ، بر پایه دوستی دوستانت و دشمنی با دشمنانت و شوق به سویت

وَالرَّهْبَةِ مِنْكَ، وَالْخُشُوعِ وَالْوَفاءِ وَالتَّسْلِيمِ لَكَ، وَالتَّصْدِيقِ بِكِتابِكَ، وَاتِّباعِ سُنَّةِ رَسُولِكَ؛

و ترس از حضرتت و فروتنی و وفا و تسلیم در آستانت و تصدیق به کتابت و پیروی از روش پیامبرت؛

اللّٰهُمَّ مَا كانَ فِى قَلْبِى مِنْ شَكٍّ أَوْ رِيبَةٍ أَوْ جُحُودٍ أَوْ قُنُوطٍ أَوْ فَرَحٍ أَوْ بَذَخٍ أَوْ بَطَرٍ أَوْ خُيَلاءَ

خدایا، آنچه در دلم می‌باشد از شک یا تردید یا انکار یا ناامیدی یا خوشی هواپرستانه یا کبر یا سرکشی یا خودبینی

أَوْ رِياءٍ أَوْ سُمْعَةٍ أَوْ شِقاقٍ أَوْ نِفاقٍ أَوْ كُفْرٍ أَوْ فُسُوقٍ أَوْ عِصْيانٍ أَوْ عَظَمَةٍ أَوْ شَىْءٍ لَاتُحِبُّ

یا ریا یا میل به شهرت یا نفاق‌افکنی یا دورویی یا کفر یا نافرمانی یا گناه یا فخرفروشی یا هرچه که نزد تو ناخوشایند است،

فَأَسْأَلُكَ يَا رَبِّ أَنْ تُبَدِّلَنِى مَكانَهُ إِيماناً بِوَعْدِكَ، وَوَفاءً بِعَهْدِكَ، وَرِضاً بِقَضائِكَ،

پس از تو درخواست می‌کنم ای پروردگارم که آن‌ها را تبدیل کنی به ایمان به وعده‌ات و وفای به پیمانت و خشنودی به قضایت

وَزُهْداً فِى الدُّنْيا، وَرَغْبَةً فِيما عِنْدَكَ، وَأَثَرَةً وَطُمَأْنِينَةً وَتَوْبَةً نَصُوحاً، أَسْأَلُكَ ذٰلِكَ يَا رَبَّ الْعالَمِينَ؛

و پارسایی در دنیا و شوق به آنچه نزد توست و انتخاب نیکو و آرامش و توبه خالص، همه این‌ها را از تو می‌خواهم ای پروردگار جهانیان؛

إِلٰهِى أَنْتَ مِنْ حِلْمِكَ تُعْصىٰ فَكَأَنَّكَ لَمْ تَرَ، وَمِنْ كَرَمِكَ وَجُودِكَ تُطاعُ فَكَأَنَّكَ لَمْ تُعْصَ

معبودم از روی بردباری‌ات نافرمانی شوی و به خاطر کرم و بخشندگی‌ات اطاعت گردی چنان‌که گویا نافرمانی نشدی

وَأَنَا وَمَنْ لَمْ يَعْصِكَ سُكَّانُ أَرْضِكَ فَكُنْ عَلَيْنا بِالْفَضْلِ جَواداً، وَبِالْخَيْرِ عَوَّاداً، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

و من و هر که نافرمانی‌ات نکرد، ساکنان زمین توییم، نسبت به ما با احسانت بخشنده باش و با خیر بهره رسان، ای مهربان‌ترین مهربانان

وَصَلَّى اللّٰهُ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِهِ صَلاةً دائِمَةً لَاتُحْصىٰ وَلَا تُعَدُّ وَلَا يَقْدِرُ قَدْرَها غَيْرُكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

و درود خدا بر محمّد و خاندانش باد، درودی همواره که به شمار و عدد در نیاید و اندازه‌اش را جز تو نداند، ای مهربان‌ترین مهربانان.

دعای شب آخر ماه شعبان و شب اول رمضان

با نوای احمد قربان