اعمال مشترک صبح و شام
فصل چهارم اعمال مشترک صبح و شام ١ـ در هر صبح و شام ذکر زیر را بگوید: «سُبْحٰانَ اللهِ وَالْحَمْدُلِلهِ وَلاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ وَاللهُ أکْبَرُ» که مطابق بعضى از روایات همان «الباقیات الصالحات» است که در قرآن آمده است: (وَالْبٰاقِیٰاتُ الصّٰالِحٰاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ...). ۲ـ امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس قبل از طلوع آفتاب و پیش از غروب، ده مرتبه بگوید:
لاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لاٰ شَرِیکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ،
معبودى جز خداوند یگانه بى شریک نیست، فرمانروایى و ستایش از آن اوست،
یُحْیى وَیُمیتُ، وَیُمیتُ وَیُحْیى، وَهُوَ حَىٌّ لاٰ یَمُوتُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ، وَهُوَ عَلَىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ.
زنده کرده و مى میراند و میرانده و زنده مى کند، و او زنده اى است که (هرگز) نمى میرد، نیکى به دست اوست و بر هر چیز تواناست.
کفّاره گناهان آن روز او خواهد بود. و در بعضى از این روایات آمده است هرگاه این ذکر از تو فوت شود آن را قضا کن (اشاره به این است که مستحبّ مؤکّد مى باشد) و در برخى از روایات آمده است: این ذکر، کفّاره گناهان است. ۳ـ از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که: هفت مرتبه پس از نماز صبح و نماز مغرب بگو:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ، وَلاٰ حَوْلَ وَلاٰ قُوَّةَ اِلّٰا بِاللهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ.
به نام خداوند بخشنده مهربان و پناهگاه و نیرویى جز از سوى خداوند بلند مرتبه و باعظمت نیست.
که هر کس آن را بگوید بلاهاى بسیارى از او دور مى شود. ۴ـ و نیز از آن حضرت نقل شده که هر صبح و شام دو مرتبه مى گویى:
اَلْحَمْدُ لِرَبِّ الصَّبٰاحِ، اَلْحَمْدُ لِفٰالِقِ الْإِصْبٰاحِ.
حمد و سپاس از آنِ پروردگار صبح و شکافنده روز است.
و نیز مى گویى:
اَلْحَمْدُ لِلهِ الَّذى اَذْهَبَ اللَّیْلَ بِقُدْرَتِهِ، وَجٰاءَ بِالنَّهٰارِ بِرَحْمَتِهِ، وَنَحْنُ فى عٰافِیَةٍ.
حمد و سپاس از آنِ خداوندى است که شب را با قدرتش برده و روز را به لطف و رحمتش مى آورد، در حالى که ما در سلامتى کامل هستیم.
و نیز مى خوانى: آیة الکرسى و آخر سوره حشر و ده آیه از صافّات را و نیز این آیات و کلمات را:
وَسُبْحٰانَ رَبِّکَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمّٰا یَصِفُونَ، وَسَلاٰمٌ عَلَى الْمُرْسَلینَ،
و منزّه است پروردگار تو پروردگار عزّت (و قدرت) از آنچه آنان توصیف مى کنند و سلام بر رسولان
والْحَمْدُلِلهِ رَبِّ الْعٰالَمینَ، فَسُبْحٰانَ اللهِ حینَ تُمْسُونَ وَحینَ تُصْبِحُونَ،
و حمد و ستایش مخصوص خداوندى است که پروردگار جهانیان است. پس تسبیح مى گویم خدا را در شبانه روز
وَلَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمٰوٰاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیًّا وَحینَ تُظْهِرُونَ،
و حمد و سپاس در آسمانها و زمین و به هنگام عصر و هنگامى که ظهر مى کنید مخصوص اوست،
یُخْرِجُ الْحَىَّ مِنَ الْمَیِّتِ، وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَىِّ، وَیُحْیِى الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهٰا وَکَذٰلِکَ تُخْرَجُونَ،
او زنده را از مرده و مرده را از زنده خارج کرده و زمین را بعد از مردن زنده مى کند، و شما نیز این چنین خارج مى شوید.
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاٰئِکَةِ وَالرُّوحِ، سَبَقَتْ رَحْمَتُکَ غَضَبَکَ،
بسیار منزّه و پاک است پروردگار فرشتگان و روح، لطف و رحمتت بر خشم و غضبت پیشى گرفته است،
لاٰ اِلـٰهَ اِلّٰا اَنْتَ سُبْحٰانَکَ اِنّى عَمِلْتُ سُوءاً، وَظَلَمْتُ نَفْسى،
معبودى جز تو نیست، پاک و منزّهى تو و من بد کرده، و بر خود ستم نمودم،
فَاغْفِرْ لى وَارْحَمْنى، وَتُبْ عَلَىَّ اِنَّکَ اَنْتَ التَّوّٰابُ الرَّحیمُ.
پس مرا بیامرز و بر من رحم کن، و توبه ام را بپذیر که تو بسیار توبه پذیر و مهربانى.
۵ـ یکى از یاران امام نهم (علیه السلام) براى امام نامه اى نوشت که به من دعایى را بیاموز (که اسباب برآمدن حاجت من گردد) آن حضرت در جواب او نوشتند: صبح و شام مى گویى:
«اَللهُ اَللهُ اَللهُ رَبِّى، اَلرَّحْمٰنُ الرَّحیمُ، لاٰ أُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً».
خدا، خدا، خدا پروردگار من است که بخشنده و مهربان است و چیزى را براى او شریک قرار نمى دهم.
سپس هر حاجتى را که به نظرت آمد طلب کن؛ چرا که این دعا براى هر چیزى به اذن خداوند تعالى مؤثّر
است، خداوند هر آنچه را بخواهد انجام مى دهد. ۶ـ در روایتى آمده است که امام صادق (علیه السلام) به داوود رقّى فرمود: خواندن این دعا را سه مرتبه در صبح و شام ترک مکن:
اَللّـٰهُمَّ اجْعَلْنى فى دِرعِکَ الْحَصینَةِ، اَلَّتى تَجْعَلُ فیهٰا مَنْ تُریدُ.
خدایا مرا در زره محکمت قرار ده، زرهى که هر کسى را بخواهى (و مورد عنایت تو باشد) در آن قرار مى دهى.
چرا که پدرم مى فرمود: این از دعاهاى اسرارآمیز است. ۷ـ از امیر مؤمنان (علیه السلام) نقل شده است که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود: هر کس که مى خواهد خداوند عمر او را طولانى کند و او را بر دشمنانش پیروز گرداند و از مرگهاى بد مصونش دارد، در هر صبح و شام در خواندن این دعا مداومت ورزد و سه بار بگوید:
سُبْحٰانَ اللهِ مِلْأَ الْمیزٰانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضٰا، وَزِنَةَ الْعَرْشِ، وَسَعَةَ الْکُرْسىِّ.
تسبیح مى گویم خدا را به اندازه میزان پر و نهایت علم و خشنودى و همسنگ عرش و وسعت تخت (حکومت الهى)
و سه بار بگوید:
اَلْحَمْدُ لِلهِ مِلْأَ الْمیزٰانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضٰا، وَزِنَةَ الْعَرْشِ، وَسَعَةَ الْکُرْسِىِّ.
حمد و سپاس از آنِ خداست به اندازه میزان پر و نهایت علم و خشنودى او، و همسنگ عرش و به وسعت تخت (حکومت الهى)،
و سه بار بگوید:
لاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ مِلْأَ الْمیزٰانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضٰا، وَزِنَةَ الْعَرْشِ وَسَعَةَ الْکُرْسىِّ.
معبودى جز خدا نیست به اندازه میزان پر و نهایت علم و خشنودى، و همسنگ عرش و وسعت تخت (حکومت الهى)
و سه بار بگوید:
اَللهُ اَکْبَرُ مِلْأَ الْمیزٰانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضٰا، وَزِنَةَ الْعَرْشِ، وَسَعَةَ الْکُرْسىِّ.
خدا بزرگتر از هر چیز است به اندازه میزان پر و نهایت علم و خشنودى و همسنگ عرش و به وسعت تخت (حکومت الهى).
۸ـ در روایت معتبرى از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است که هر کس صد مرتبه پیش از طلوع آفتاب و صد مرتبه پیش از غروب آفتاب الله اکبر بگوید، خداوند براى او ثواب آزاد کردن صد برده را مى نویسد. ۹ـ مرحوم «صدوق» به سند معتبر از امام صادق (علیه السلام) نقل مى کند که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود: در بهشت غرفه هاى زیبایى وجود دارد که از امّت من کسى در آنها ساکن مى شود که سخن نیک بگوید و به مردم اطعام کند و به هر کس که رسید، سلام کند، و در هنگام شب که مردم در خوابند، نماز بگزارد. آنگاه فرمود: سخن نیک آن است که در صبح و شام ده مرتبه بگوید:
سُبْحـٰانَ اللهِ، وَالْحَمـْدُ لِلهِ، وَلاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ، وَاللهُ اَکْبَرُ.
تسبیح مى گویم خدا را و حمد و سپاس از آنِ خداست و معبودى جز خدا نیست و خداوند بزرگتر از هر چیز است.
١١ـ در کتاب «محاسن» به سند صحیح از امام باقر (علیه السلام) چنین نقل شده که پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) به مردى گذشت که براى خود باغى را آماده مى کرد، رسول خدا (صلى الله علیه وآله) ایستاد و فرمود: آیا مى خواهى تو را به باغى راهنمایى کنم که ریشه اش از این باغ ثابت تر و میوه اش زودرس تر، بهتر و ماندنى تر است؟ عرض کرد: آرى اى رسول خدا. فرمود: در صبح و شام بگو:
سُبْحـٰانَ اللهِ، وَالْحَمـْدُ لِلهِ، وَلاٰ اِلـٰهَ اِلَّا اللهُ، وَاللهُ اَکْبَرُ.
تسبیح مى گویم خدا را و حمد و سپاس از آنِ خداست و معبودى جز خدا نیست و خداوند بزرگتر از هر چیز است.
که به عوض هر تسبیحى، دربهشت براى تو درخت هایى با انواع میوه ها کاشته مى شود، و اینها همان باقیات صالحات است (که خداوند در قرآن فرموده «آنها از مال دنیا بسى بهتر و ماندنى ترند»). ١۲ـ در کتاب «محاسن» به سند معتبر از امام رضا (علیه السلام) نقل شده است که هر کس در صبح و شام سه مرتبه بگوید:
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحیمِ، لاٰ حَوْلَ وَلاٰ قُوَّةَ اِلّٰا بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.
به نام خداوند بخشنده مهربان، پناهگاه و نیرویى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و باعظمت نیست.
از شیطان و سلطه هاى ظالم و همچنین بعضى از بیماریهاى خطرناک خوفى نخواهد داشت. آنگاه امام(علیه السلام) فرمود: البتّه من این دعا را صد بار مى گویم! ١۳ـ در روایت دیگرى به سند معتبر از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که مردى از انصار چند روز به خدمت پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) نیامد، حضرت از او پرسید، چرا در این چند روز غایب بودى و به نزد ما نیامدى؟ عرض کرد: به سبب تنگدستى و بیمارى طولانى که بر من عارض شده بود. پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) به او فرمود: آیا مى خواهى دعایى به تو بیاموزم که با خواندن آن فقر و بیمارى از تو برطرف گردد؟ عرض کرد: آرى اى رسول خدا. فرمود: در صبح و شام بخوان:
لاٰ حَوْلَ وَلاٰ قُوَّةَ اِلّٰا بِاللهِ، تَوَکَّلْتُ عَلَى الْحَىِّ الَّذى لاٰ یَمُوتُ،
پناهگاه و نیرویى جز از سوى خداوند نیست، بر زنده اى که هرگز نمیرد توکّل مى کنم،
وَالْحَمْدُ لِلهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فِى الْمُلْکِ، وَلَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِىٌّ مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبیراً.
و ستایش براى خداوندى است که نه فرزندى براى خود انتخاب کرده و نه شریکى در حکومت دارد و نه به خاطر ضعف و ذلّت (حامى و) سرپرستى براى اوست و او را بسیار بزرگ بشمار.
(البتّه تلاش و کوشش شرط استجابت دعاست). ١۴ـ در روایات معتبر فراوانى از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که پیش از طلوع و غروب آفتاب ده
مرتبه بگو:
اَعُوذُ بِاللهِ السَّمیعِ الْعَلیمِ مِنْ هَمَزٰاتِ الشَّیٰاطینِ، وَاَعُوذُ بِکَ رَبِّ اَنْ یَحْضُرُونِ، اِنَّ اللهَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ.
از وسوسه هاى شیاطین به خداوند شنوا و دانا پناه مى برم و از این که آنان نزد من حاضر شوند به او پناه مى برم، چرا که فقط خداوند شنوا و داناست.
١۵ـ در کتاب «فلاح السائل» از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که فرمود: چه مانعى دارید که هر صبح و شام بخوانید:
اَللّـٰهُمَّ مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصٰارِ، ثَبِّتْ قَلْبى عَلىٰ دینِکَ،
خدایا اى دگرگون کننده دلها و دیده ها، دلم را بر دینت ثابت دار،
وَلاٰ تُزِغْ قَلْبى بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنى، وَهَبْ لى مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً، اِنَّکَ اَنْتَ الْوَهّٰابُ، وَأَجِرْنى مِنَ النّٰارِ بِرَحْمَتِکَ،
و دلم را بعد از آن که مرا هدایت کردى (از راه حق) منحرف مگردان و از سوى خود رحمتى بر من ببخش زیرا تو بخشنده اى و به رحمتت مرا از آتش دوزخ پناه ده،
اَللّـٰهُمَّ امْدُدْ لى فى عُمْرى، وَاَوْسِعْ عَلَىَّ فى رِزْقى، وَانْشُرْ عَلَىَّ مِنْ رَحْمَتِکَ،
خدایا عمر مرا طولانى و روزیم را وسیع گردان و رحمتت را بر من بگستران
وَاِنْ کُنْتُ عِنْدَکَ فى اُمِّ الْکِتٰابِ شَقِیًّا، فَاجْعَلْنى سَعیداً، فَاِنَّکَ تَمْحُو مٰا تَشٰآءُ وَتُثْبِتُ، وَعِنْدَکَ اُمُّ الْکِتٰابِ.
و اگر نام من در لوح محفوظت در زمره نگون بختان ثبت شده، پس مرا از سعادتمندان قرار ده زیرا تو هر چه را بخواهى محو کرده و هر چه را بخواهى ثبت مى کنى و لوح محفوظ در نزد توست.
١۶ـ مرحوم «صدوق» به سند معتبر از امیرمؤمنان على (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: هر کس این آیه را نزدیک شامگاهان و یا بعد از شامگاهان، سه مرتبه بخواند، در آن شب، انجام خوبیها از او فوت نخواهد شد و بدى ها از او دور مى گردد، و همچنین اگر این آیه را صبحگاهان تلاوت کند نیز، همین پاداش را دارد.
فَسُبْحٰانَ اللهِ حینَ تُمْسُونَ و حینَ تُصْبِحُونَ، وَلَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمٰاوٰاتِ وَالْأَرْضِ، وَعَشِیّاً وَحینَ تُظْهِرُونَ.
پس تسبیح مى گویم خدا را در شبانه روز و حمد و سپاس در آسمانها و زمین مخصوص اوست و به هنگام عصر و هنگامى که ظهر مى کنید.
١۷ـ از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است که: هر کس در صبح سه بار این دعا را بخواند، تا شب به او بلایى نمى رسد و هر کس آن را سه بار در شب بخواند تا صبح به او بلایى نمى رسد:
بِسْمِ اللهِ الَّذى لاٰ یَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَىْءٌ فِى الْأَرْضِ وَلاٰ فِى السَّمٰاءِ، وَهُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ.
به نام خداوندى که با (بردن) نامش چیزى در زمین و آسمان (به ما) زیان نمى رساند و او شنوا و داناست.
١۸ـ مرحوم «شیخ کلینى» و «صدوق» و بزرگان دیگر با سندهاى موثّق و معتبرى از امام باقر (علیه السلام) روایت کرده اند، که حضرت نوح (علیه السلام) از آن جهت بنده بسیار شکرگزار نامیده شد که هر صبح و شام مى گفت:
اَللّـٰهُمَّ اِنّى اُشْهِدُکَ اَنَّهُ مٰا اَمْسىٰ وَاَصْبَحَ بى مِنْ نِعْمَةٍ، اَوْ عٰافِیَةٍ فى دینٍ اَوْ دُنْیٰا،
خدایا تو را گواه مى گیرم که در شامگاهان و صبحگاهان هر چه از نعمت و سلامتى در دین و دنیا،
فَمِنْکَ وَحْدَکَ لاٰ شَریکَ لَکَ، لَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الشُّکْرُ بِهٰا عَلَىَّ حَتّىٰ تَرْضىٰ اِلٰهَنا.
به من رسیده از جانب توست که یگانه اى و شریکى ندارى، حمد و سپاس از آنِ توست، و در برابر آن (همه نعمت ها) به آن حد که (از ما) خشنود شوى اى معبود ما!
١۹ـ مرحوم «کلینى» به سند معتبر، نقل کرده است که مردى خدمت امام صادق (علیه السلام) رسید و عرض کرد: به من دعایى بیاموز که هر صبح و شام آن را بخوانم، امام (علیه السلام) فرمود: بگو:
اَلْحَمْدُلِلهِ الَّذى یَفْعَلُ مٰا یَشٰآءُ، وَلاٰ یَفْعَلُ مٰا یَشٰآءُ غَیْرُهُ،
حمد و سپاس از آن خداوندى است که هر چه خواهد انجام دهد و کسى جز او توانایى انجام هر کارى را که بخواهد ندارد،
اَلْحَمْدُلِلهِ کَمٰا یُحِبُّ اللّهُ اَنْ یُحْمَدَ، اَلْحَمْدُلِلهِ کَمٰا هُوَ اَهْلُهُ،
حمد و سپاس از آنِ خداوند است آن گونه که مى پسندد ستایش شود، حمد و سپاس از آنِ خداوند است آن گونه که شایسته آن است،
اَللّـٰهُمَّ اَدْخِلْنى فى کُلِّ خَیْرٍ اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّدٍ،
خدایا مرا داخل کن در هر خیرى که محمّد و خاندان پاکش را در آن داخل نموده اى،
وَاَخْرِجْنى مِنْ کُلِّ سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّدًا وَآلَ مُحَمَّدٍ، صَلَّى اللهُ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ.
و مرا خارج کن از هر بدى که محمّد و خاندان پاکش را از آن خارج نموده اى، درود خدا بر محمّد و خاندان پاکش باد.
۲۰ـ در برخى از کتب معتبر آمده است که هر کس سه مرتبه در بامداد و سه مرتبه در پایان روز این صلوات را بخواند، گناهانش آمرزیده شود و خوشحالى او همیشگى باشد و دعایش مستجاب گردد و روزیش گسترده، و در برابر دشمن یارى شود و در بهشت همنشین پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم) باشد.
اَللّـٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِى الْأَوَّلینَ، وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِى الْأٰخِرینَ،
خدایا بر محمّد و خاندان پاکش در میان پیشینیان درود فرست، و بر محمّد و خاندان پاکش در میان پسینیان درود فرست،
وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِى الْمَلَإِ الْأَعْلىٰ، وَصَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فِى الْمُرْسَلینَ،
و بر محمّد و خاندان پاکش در عالم بالا درود فرست، و بر محمّد و خاندان پاکش در میان فرستادگانت درود فرست،
اَللّـٰهُمَّ اَعْطِ مُحَمَّداً الْوَسیلَةَ، وَالشَّرَفَ وَالْفَضیلَةَ، وَالدَّرَجَةَ الْکَبیرَةَ،
خدایا به محمّد(ص) وسیله (شفاعت) و شرافت و فضیلت و مقام بزرگ را عطا کن،
اَللّـٰهُمَّ اِنّى آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَلَمْ اَرَهُ، فَلاٰ تَحْرِمْنى یَوْمَ الْقِیٰمَةِ رُؤْیَتَهُ، وَارْزُقْنى صُحْبَتَهُ، وَتَوَفَّنى عَلىٰ مِلَّتِهِ،
خدایا به محمّد و خاندان پاکش ایمان آورده ام با این که او را ندیده ام، پس مرا در روز قیامت از دیدارش محروم مگردان و همنشینى با او را روزیم کن، و مرا بر دین او بمیران
وَاسْقِنى مِنْ حَوْضِهِ مَشْرَباً رَوِیّاً سٰآئِغاً هَنیئاً، لاٰ اَظْمَأُ بَعْدَهُ اَبَداً، اِنَّکَ عَلىٰ کُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ،
و از حوض کوثر با شرابى فراوان، گوارا و لذیذ سیرابم کن که هیچگاه بعد از آن تشنه نشوم زیرا تو بر هر چیز توانایى،
اَللّـٰهُمَّ کَمٰا آمَنْتُ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَلَمْ اَرَهُ، فَاَرِنى فِى الْجِنٰانِ وَجْهَهُ،
خدایا همان گونه که به محمّد ـ که درود خدا بر او و خاندان پاکش باد ـ بى آن که او را ببینم ایمان آوردم،
اَللّـٰهُمَّ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ عَنّى تَحِیَّةً کَثیرَةً وَسَلاٰماً.
پس در بهشت رویش را به من نشان ده، خدایا از جانب من درود و سلامى فراوان به روح محمّد (صلی الله علیه وآله) برسان.
یادآورى: دعاهایى که در صبح و شام وارد شده، بسیار است که ما در این جا تنها بخشى از آنها را آورده ایم. البتّه هر کس مى تواند به مقدار توان و حضور قلب، از آنها انتخاب کند و مضامین آنها را به کار بندد.
